Wczoraj amerykańska Izba Reprezentantów przyjęła projekt ustawy o wyłączeniu budżetu Pentagonu z procesu automatycznego ograniczenia wydatków budżetowych. Mający większość w Kongresie Demokraci zapowiedzieli jednak odrzucenie propozycji.
W związku trwającym od kilku lat kryzysem, Waszyngton był zmuszony wprowadzić politykę ograniczenia deficytu budżetowego, co doprowadziło najpierw do zahamowania wzrostu, a ostatnio do zmniejszenia wydatków wojskowych (Zahamowanie tempa zbrojeń, 2011-04-12). W porównaniu do prognoz budżetowych z 2007, Pentagon ograniczył już wydatki o setki mld USD. Obecnie realizuje plan z 2011, zakładający zmniejszenie planów finansowych do 2023 o łączną kwotę ok. 350 mld USD. Leon Panetta sekretarz obrony publicznie deklarował, że suma ta jest maksymalną, przy której można zachować obecny potencjał bojowy sił zbrojnych USA (Dramatyczny apel Panetty, 2011-11-22).
Podjęte dotąd działania nie okazały się jednak skuteczne. Zadłużenie amerykańskiego rządu federalnego przekroczyło już 15 bln USD, a więc większą sumę niż roczny PKB. W związku z tym konieczne stało się przyjęcie planu ograniczenia wydatków federalnych o 2,2 bln USD w ciągu najbliższej dekady. Niemal połowę z tej sumy rozdysponowano, jednak w odniesieniu do pozostałej, nie osiągnięto porozumienia między Republikanami i Demokratami oraz poszczególnymi grupami nacisków. Amerykańskie prawo przewiduje w takiej sytuacji konieczność wprowadzenia redukcji dla poszczególnych resortów automatycznie, w zależności od wielkości poszczególnych preliminarzy.
Oznacza to dla Pentagonu konieczność zmniejszenia planowanych wydatków o kolejne 500 mld USD, czyli średnio o 50 mld USD rocznie. Mechanizm ma wejść w życie od 1 stycznia 2013.
Republikanie twierdzą, że tak duże ograniczenie będzie szkodliwa dla interesów USA. W związku z tym Izba Reprezentantów, w której partia ta ma przewagę, stosunkiem głosów 223 do 196 przyjęła wczoraj uchwałę o wyłączeniu z automatycznych redukcji budżetu Pentagonu. Akt, nazwany od jego inicjatora, uchwałą Allena Westa ma jednak niewielkie szanse na przyjęcie przez wyższą izbę Kongresu, zdominowaną przez Demokratów. Zapowiedzieli już oni swój sprzeciw. Negatywnie o propozycji wypowiedział się także Biały Dom, który w specjalnym oświadczeniu stwierdził, że jest ona niesprawiedliwa i godzi w zasadę równomiernego obciążania wszystkich resortów. Dodajmy, że przyjęcie propozycji Westa musiałoby spowodować większe cięcia wydatków socjalnych, inwestycyjnych i na badania naukowe, czyli sfery, których dofinansowanie obiecywał w kampanii wyborczej prezydent Barack Obama.
Redukcja wydatków o ok. 50 mld USD rocznie oznaczałaby realny spadek wydatków wojskowych o ok. 8%. To zdecydowanie mniejsza wartość, niż zakres redukcji budżetów resortów obrony wielu państw europejskich. Wymaga ona jednak zmniejszenia liczby zatrudnionych (także żołnierzy) i wymusza ograniczeni zamówień dla przemysłu obronnego. Z drugiej jednak strony, Amerykanie zmniejszą po 2014 sumy przeznaczone na operacje zagraniczne (stopniowo do ok. 50 mld USD rocznie), co w praktyce umożliwi zachowanie kwot obecnie przeznaczonych na zasadnicze potrzeby sił zbrojnych.