Altair


Autoryzacja


Resetuj hasło
Autor: Marcin Sigmund

30 maja 2011 w nowym gmachu głównym Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie odbyło się uroczyste otwarcie wystawy Frank Piasecki i inni... poświęconej wybitnym polskim inżynierom lotniczym, którzy po wybuchu II wojny światowej zmuszeni byli pozostać i pracować na emigracji. Wielu z nich wniosło ogromny wkład w rozwój światowego lotnictwa, jednak we własnej ojczyźnie są oni praktycznie zapomniani.

Otwarcie wystawy poprzedzone zostało konferencją prasową, w której  wzięli udział: prof. dr hab. inż. Zbigniew Piasek - sekretarz generalny  Światowego Stowarzyszenia Dziedzictwa Kulturowego Polonii USA-Unia  Europejska-Afryka, dr Henryka Bochniarz - prezes Boeing Central &  Eastern Europe, Nicole Piasecki, córka Franka N. Piaseckiego -  wiceprezes ds. Rozwoju Biznesu Boeing Commercial Airplanes, Krzysztof  Radwan - dyrektor Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie oraz dr  Krzysztof Mroczkowski z Działu Inwentaryzacji Muzeum, kurator wystawy /  Zdjęcie: Marcin Sigmund

Większość z nich kształciła się i rozpoczęła życie zawodowe w niepodległej Polsce w okresie dwudziestolecia międzywojennego. Po przegranej kampanii wrześniowej ponad 200 inżynierów oraz około 800 techników lotniczych znalazło się poza granicami kraju na Zachodzie, gdzie kontynuowali swoją pracę w przemyśle lotniczym.

Część z nich jeszcze podczas wojny znalazła zatrudnienie w Turcji, gdzie służyły już zakupione w 1936 polskie myśliwce PZL P.24. W porozumieniu z kierownictwem Tureckiej Ligi Lotniczej (THK) zorganizowano pod Ankarą biuro konstrukcyjne i fabrykę lotniczą. Przez kierowane przez Jerzego Wędrychowskiego zakłady przewinęło się w sumie 35 Polaków.

Objęcie władzy przez komunistów w Polsce po zakończeniu II wojny światowej, cofnięcie akredytacji rządowi Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie w lipcu 1945 i rozwiązanie Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie oraz represje stalinowskie wobec wielu Polaków wracających zza żelaznej kurtyny oznaczało konieczność pozostania na emigracji. Ich egzystencja nie była łatwa, gdyż w Wielkiej Brytanii ogarniętej powojennym kryzysem trudno było im znaleźć zatrudnienie w biurach projektowych. Jednak wybuch zimnej wojny spowodował, że dobrych fachowców potrzebował przemysł lotniczy w USA i Kanadzie.

Swoim rodakom wielką pomoc udzielił znany konstruktor śmigłowców Frank N. Piasecki (1919-2008), który chętnie przyjmował ich do siebie. Sam Piasecki urodził się jako syn polskich emigrantów w Filadelfii i zasłynął jako pionierski konstruktor śmigłowców dwuwirnikowych w układzie tandem budowanych w zakładach Piasecki Helicopter Corporation, później Piasecki Aircraft Corporation. Do najbardziej znanych konstrukcji powstałych w tej firmie należały HUP-2 i H-21, tzw. latający banan, który był wykorzystywany m.in. w początkowym okresie wojny wietnamskiej.

W połowie lat 1950. firma Piasecki Helicopter Corporation została wykupiona przez Boeinga i od tej pory funkcjonowała jako Boeing Vertol Division. W zakładach tych powstały znakomite śmigłowce dwuwirnikowe CH-46 Sea Knight i CH-47 Chinook. Pomimo że służbę rozpoczynały one w okresie wojny wietnamskiej, to w wyniku potencjału modernizacyjnego pozostają w użyciu w wielu krajach do dziś. Po sprzedaży swej firmy, Piasecki założył biuro konstrukcyjne Piasecki Aircraft Corporation, gdzie opracowano m.in. prototypy pierwszego bezpilotowego czterowirnikowego śmigłowca Sea-Bat, pionowzlotu Ring-Wing i latających łazików. W 1962 oblatany został Pathfinder - pierwszy wiropłat, łączący zalety śmigłowca i samolotu.

W przedsiębiorstwach Piaseckiego zatrudnienie znalazło wielu słynnych polskich inżynierów lotniczych, w tym prof. Wiesław Stępniewski, inż. Piotr Kubicki, Bogdan Trocki, Tadeusz Tarczyński. W 1986 Piasecki otrzymał od prezydenta USA Ronalda Reagana, najwyższą nagrodę w dziedzinie technologii - National Medal of Technology. Ponadto US Army wybrała go, jako jedynego inżyniera polskiego pochodzenia, do Hall of Fame of US Army Aviation. W 1993 został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi RP przez prezydenta Lecha Wałęsę.


Skrzydlata Polska - 09/2011
Drukuj Góra
www.altair.com.pl

© Wszelkie prawa zastrzeżone, 2007-2024 Altair Agencja Lotnicza Sp. z o. o.