Wczoraj, 29 stycznia 2024, minister obrony Czech Jana Černochová i amerykański ambasador USA w Czechach Bijan Sabet podpisali umowę dotyczącą zakupu przez Pragę 24 samolotów wielozadaniowych F-35A. Zakup jest uważany za najważniejszy projekt w historii Armáda České republiky (czeskich sił zbrojnych).
Umowa zwieńczyła negocjacje prowadzone od września 2023. Chęć zakupu F-35 przez Pragę została ogłoszona w lipcu 2022. 29 czerwca 2023 Czesi uzyskali natomiast zgodę Departamentu Stanu na zakup 24 samolotów wraz z wyposażeniem i uzbrojeniem. We wrześniu ub. r. czeski rząd zatwierdził zakup amerykańskich samolotów. Koszt programu (w tym obsługę techniczną samolotów i modernizację infrastruktury) wyceniono na 150 mld CZK (ok. 26,3 mld PLN). Samoloty zastąpią 14 obecnie używanych Gripenów (Czesi mogą kupić F-35, 2023-06-30).
Czeskie plany zakładają, że pierwszy samolot dostarczony będzie w 2031 a dostawy wszystkich zakończą się do 2035, kiedy ma zostać osiągnięta pełna zdolność operacyjna. Realizacja programu ruszy w marcu br.
W podpisanej umowie ujęto kwestie współpracy przemysłowej. 13 czeskich przedsiębiorstw zostanie zaangażowanych 11 projektów z Lockheed Martinem i 3 projekty z Pratt & Whitney, które obejmą 4 obszary. Mowa o produkcji komponentów, pracach badawczych i rozwojowych, szkoleniu pilotów i personelu naziemnego, a także obsłudze technicznej i naprawach samolotów. Offset ma być warty 15,3 mld CZK (2,7 mld PLN).
Kilka dni wcześniej Czechy porozumiały się z Niemcami w sprawie współpracy w eksploatacji samolotów F-35. Warto przypomnieć, że Berlin zamówił 35 takich maszyn. Oba państwa zamierzają realizować wspólne szkolenia, doskonalić koordynację i efektywność działania w operacjach międzynarodowych (Niemcy zamiast Turcji w programie F-35, 2023-02-18).