Przedstawiciele państw sojuszu AUKUS wydali wczoraj, 13 marca 2023, wspólne oświadczenie dotyczące wzmacniania i przyszłości współpracy w zakresie bezpieczeństwa. Jednym z najistotniejszych jego elementów jest określenie ścieżki pozyskania dla Royal Australian Navy nowych okrętów podwodnych o napędzie jądrowym (klasy SSN) w perspektywie do lat 2040.
Pierwszym etapem implementacji zdolności OP tej klasy w Australii będzie zwiększenie liczby wizyt okrętów sojuszniczych. Począwszy od br. zwiększona zostanie liczba wizyt okrętów podwodnych US Navy, a od 2026 również Royal Navy. Będzie to okazja do szkolenia australijskiego personelu cywilnego i wojskowego. Australijscy marynarze będą towarzyszyć swoim odpowiednikom z państw sojuszniczych biorąc udział w treningach i rozwoju.
W 2027 zacznie się zaś rotacyjna obecność OP obu państw w Australii. Ma to być okazja do przyspieszenia przygotowań australijskiego personelu, siły roboczej, infrastruktury i wprowadzania niezbędnych regulacji.
Na początku lat 2030. Australijczycy zamierzają – po uzyskaniu zgody Kongresu – zakupić w USA 3 okręty podwodne typu Virginia z opcją na 2 kolejne. Taki krok pozwoli utrzymać zdolności podwodne Canberry mimo planowanego wycofywania konwencjonalnych OP typu Collins. Będzie to też okres przejściowy, umożliwiający nabywanie kolejnych kompetencji, przed wdrożeniem docelowych jednostek tej klasy budowanych w Australii.
Dostawcą docelowych OP dla Australii będzie Wielka Brytania. Pierwszy z 8 planowanych do pozyskania okrętów oznaczanych jako SSN-AUKUS ma zostać zbudowany w Wielkiej Brytanii i dostarczony pod koniec lat 2030. Z kolei pierwszy OP zbudowany w Australii powinien zostać dostarczony RAN na początku lat 2040.
Jak szacują Australijczycy realizacja programu będzie wymagać zainwestowania w krajowy przemysł i pracowników 6 mld AUD w ciągu najbliższych 4 lat. Przedsięwzięcie zaangażuje ok. 20 tys. miejsc pracy w ciągu 3 dekad. Szacuje się też, że cały program okrętów podwodnych o napędzie jądrowym w ciągu ich cyklu życia będzie wymagał nakładów w wysokości ok. 0,15% PKB rocznie (Wybór projektu australijskich OP w 2023, 2022-09-19).