Kilka dni temu, w czasie konferencji poświęconej obronności w Sälen, szwedzcy ministrowie obrony i spraw zagranicznych wezwali do zacieśnienia współpracy militarnej krajów skandynawskich, w tym utworzenia wspólnych jednostek wojskowych.
Minister obrony, pani Karin Enström i szef dyplomacji, Carl Bildt zaproponowali zacieśnienie współpracy między Szwecją, Finlandią, Norwegią i Danią. Wymienione kraje prowadzą już wspólne ćwiczenia i – częściowo – politykę zakupów sprzętu wojskowego (Gotowość Archerów, 2011-05-16, Patria – zatwierdzenie wyboru AMV, 2010-11-29).
Szwedzcy politycy postulują jednak o wiele głębszą integrację. Miałaby ona dotyczyć stworzenia prawnych ram realizowania wspólnej polityki zakupowej, wprowadzenia jednolitego systemu serwisowania pozyskanego w ten sposób sprzętu, dzielenia się zapasami oraz, co najważniejsze – utworzenia wspólnych jednostek szybkiego reagowania wszystkich rodzajów sił zbrojnych. Dzięki temu kraje skandynawskie miałyby znacząco zwiększyć swój potencjał wojskowy, przy stosunkowo niewielkich wydatkach obronnych.
Minister Karin Enström zwróciła przy tym uwagę na potencjalnie pozytywną rolę takiego sojuszu dla promowania regionalnego bezpieczeństwa, w tym na Bałtyku, na którym codziennie porusza się ok. 2 tys. statków, generujących – jej zdaniem – 15% światowego handlu morskiego.
Propozycja nie została jeszcze oficjalnie skomentowana przez wszystkie zainteresowane strony. Jedynie przedstawiciele Finlandii, w tym premier Jyrki Katainen, powiedzieli, że tak zakreślona współpraca oznaczałaby konieczność stworzenia sojuszu wojskowego. Do tej pory w kontaktach jego kraju ze Szwecją dyskutowano różne aspekty współpracy militarnej – głównie związane z zakupami sprzętu – jednak nie podniesiono kwestii przymierza polityczno-wojskowego. Część fińskich polityków dopuszcza jednak taką możliwość, choć w dłuższej perspektywie czasu.
Sekretarz generalny NATO, Duńczyk Anders Fogh Rasmussen zwrócił uwagę, że potencjalne utworzenie skandynawskiego paktu wywołałoby poważne komplikacje natury politycznej i prawnej. Jego kraj, podobnie jak Norwegia, należą do NATO, w odróżnieniu od neutralnej Szwecji oraz Finlandii. Dodał, że nie uważa, by jakiekolwiek porozumienie regionalne mogłoby zapewnić podobny poziom bezpieczeństwa, co największy na świecie sojusz.
Wątpliwości przejawiają także część szwedzkich polityków. Przedstawiciele opozycji wskazują np., że ich kraj znacznie zmniejszył poziom wydatków wojskowych (z 2,5% ćwierć wieku temu do 1,2% PKB obecnie). Tymczasem tworzenie sprawnej, międzynarodowej organizacji wymagałoby sporych inwestycji.