Dzisiaj, 16 września 2022, w Mińsku Mazowieckim, w obecności Prezydenta RP Andrzeja Dudy i szefa resortu obrony zawarte zostały dwie umowy wykonawcze związane z pozyskaniem w Republice Korei lekkich samolotów bojowych FA-50. Stronami umów są Agencja Uzbrojenia MON i Korean Aerospace Industries (KAI). Ich łączna wartość przekracza 3 mld USD netto (ponad 14 mld PLN).
Pierwsza umowa opiewa na ok. 705 mln USD netto (ponad 3,3 mld PLN). Zakłada dostawę 12 samolotów FA-50 w konfiguracji zbieżnej z zamawianą przez Siły Zbrojne Republiki Korei. Wraz z nimi dostarczony zostanie pakiet szkoleniowy, logistyczny i usługi wsparcia technicznego. Wszystkie samoloty trafią do Polski w drugiej połowie 2023, a pozostałe elementy pakietu zostaną dostarczone do końca 2025.
Druga umowa zakłada dostawę 36 samolotów FA-50PL wraz z pakietem szkoleniowym, logistycznym i usługami wsparcia technicznego. Jej wartość to 2,3 mld USD netto (10,9 mld PLN). Samoloty mają być skonfigurowane zgodnie z dodatkowymi wymaganiami Sił Powietrznych. Ich dostawy rozpoczną się w 2025 a ich końca należy się spodziewać w 2028.
Obie umowy wykonawcze mają podobny zakres wyrobów i usług. Pakiety szkoleniowe obejmą m.in. dostawę symulatorów lotu i misji (FMS i OFT), szkolenie pilotów i personelu naziemnego w Republice Korei i w Polsce. Z kolei pakiety logistyczne obejmą zapas części zamiennych i materiałów eksploatacyjnych.
Przyjęty sposób składania zamówień z podziałem na etapy wiąże się z transferem technologii. W Polsce ma zostać zbudowane centrum serwisowe samolotów FA-50 z planowanym terminem uruchomienia w 2026. Ujednolicona ma zostać także konfiguracja pierwszych 12 samolotów FA-50 ze standardem FA-50PL. Przewiduje się także dalszy rozwój samolotu. Póki co brak mowy o znacznie bardziej perspektywicznym koreańskim samolocie KF-21.
Wszystkie zamówione samoloty zostaną wyposażone w łącza informacyjne Link-16 i systemy identyfikacji swój-obcy (IFF) zgodne ze standardami NATO. Z kolei maszyny w wersji FA-50PL będą miały zwiększone zdolności dzięki zmianom w zakresie przenoszonego uzbrojenia, zasięgu, awioniki i radaru zgodnie z wymaganiami Sił Powietrznych. Wymagać to będzie najprawdopodobniej integracji zaawansowanych systemów uzbrojenia, takich jak pociski powietrze-powietrze AIM-9X Sidewinder i AIM-120C/D AMRAAM – najprawdopodobniej na polski koszt.
Zakup ten jest przez wielu obserwatorów uznawany za kontrowersyjny z racji ograniczonych możliwości przenoszenia uzbrojenia, zaawansowanych sensorów, mniejszego zasięgu, przenoszenia zaawansowanych systemów samoobrony, relatywnie niewielkiego udźwigu i podatności modernizacyjnej samolotów rodziny FA-50. Najlepszym przykładem użyteczności maszyn tej klasy w Europie jest fakt, że państwa europejskie liczące się z możliwością udziału w pełnoskalowym konflikcie zbrojnym nie są zainteresowane takimi samolotami wybierając pełnoprawne maszyny bojowe. Z tego powodu Finlandia wybrała F-35A, Czechy – Gripeny z perspektywą na F-35A, Słowacja – F-16V, Rumunia – używane F-16, Bułgaria – F-16V, Grecja – modernizuje F-16, zakupiła Dassault Rafale i przymierza się do zakupu F-35, zaś Chorwacja zamówiła Dassault Rafale (FA-50 gotowy wziąć odpowiedzialność za niebo nad Europą, 2022-09-07, Koreańskie zakupy MON, 2022-07-27).