Minister obrony Macedonii Północnej Slavjanka Petrovska zapowiedziała, że do 2032 resort obrony zamierza wydatkować co najmniej 900 mln EUR na modernizację Armija na Republika Severna Makedonija (ARSM, Sił Zbrojnych Macedonii Północnej). Środki te mają pozwolić na stopniowe zastępowanie starego uzbrojenia produkcji radzieckiej i jugosłowiańskiej nowoczesnym uzbrojeniem zachodnim.
Kwota ta nie została jeszcze dokładnie ustalona. Jest jedynie szacunkiem wydatków planowanych w najbliższych latach. Według minister Petrovskiej siły zbrojne mają przejść transformację, modernizację i doposażenie najnowszy sprzęt.
– W siłach zbrojnych nie ma miejsca na uzbrojenie produkowane w 1984, które od lat było jedynie liczbą w statystykach, a realnie jedynie przestarzałym zasobem – powiedziała Petrovska. Było to wyjaśnienie powodów decyzji o przekazaniu Ukrainie całej floty macedońskich śmigłowców 12 Mi-24, 4 samolotów Su-25 i co najmniej 6 czołgów T-72A.
Jednym z przedsięwzięć modernizacyjnych ma być zakup 8 nowo wyprodukowanych śmigłowców. Będzie to największy zakup sprzętu wojskowego dla Macedonii Północnej od 2001. Skopje otrzymało do tej pory 5 ofert na wiropłaty, wśród których znalazła się oferta kanadyjska (Bell), niemiecka (Airbus), włoska (Leonardo ze śmigłowcami AW139M / AW149 / AW169M, nie można jednak wykluczać polskiego udziału zakładów PZL Świdnik), polska (PZL Mielec ze śmigłowcem S-70i) i amerykańska (Sikorsky ze śmigłowcem UH-60M). Spodziewana wartość transakcji to co najmniej 216 mln EUR (Macedonia Płn. pozbędzie się Mi-24, 2023-03-31).
W ramach modernizacji sił zbrojnych Macedonia Płn. zakupiła niedawno w Turcji haubice holowane Boran kal. 105 mm, co oficjalnie potwierdziła minister Petrovska. Macedończycy będą pierwszym użytkownikiem eksportowym nowej tureckiej haubicy. Minister po raz pierwszy oficjalnie potwierdziła też wcześniejsze doniesienia medialne o zakupie przez Skopje francuskiego systemu obrony powietrznej bardzo krótkiego zasięgu Mistral 3. Macedonia będzie jego kolejnym bałkańskim użytkownikiem, po Serbii i Chorwacji. Zainteresowanie tym systemem wyraziła również Słowenia (Macedonia Północna kupiła 18 haubic Boran, 2023-01-17, Skopje zaprezentowało JLTV i chce zamówić Mistrale, 2022-08-30).
Skopje zamierza zrezygnować z eksploatacji pozostałych czołgów T-72. Ma to otworzyć drogę do przekazania wszystkich wozów Ukrainie. W miejsce czołgów planowany jest zakup w USA bardziej uniwersalnych pojazdów, w tym dodatkowych pojazdów opancerzonych JLTV 4x4 i transporterów Stryker 8x8. Ujawniono też, że ARSM wzbogaciła się w ostatnim czasie o 2 amerykańskie wozy minoodporne Husky VMMD skonfigurowane do działań z zakresu zwalczania improwizowanych urządzeń wybuchowych. Wkrótce pozyskane mają zostać także ppk FGM-148 Javelin, a wśród potrzeb ARSM wymienia się również zakup bsl (Macedonia wysłała T-72 na Ukrainę, 2022-07-30).
Macedonia Północna, jako członek NATO od 3 lat przyspiesza wysiłki ukierunkowane na modernizację wojska. W ramach tego procesu resort obrony zamierza wszystkie główne postępowania rozwiązywać na podstawie umów międzyrządowych z państwami sojuszniczymi. Takie podejście ma gwarantować, że kosztowne przedsięwzięcia będą wolne od nieścisłości, w tym podejrzeń o korupcję.
Jedna trzecia macedońskiego budżetu (tegoroczny budżet obronny to 275 mln EUR) jest obecnie przeznaczana na modernizację. Mimo to duża część transakcji nie będzie realizowana poprzez budżet, a poprzez pomoc od sojuszników NATO, z wiodącą rolą USA. Waszyngton w 2022 zatwierdził pomoc dla Macedonii Płn. w wysokości 137 mln EUR. Pomoc dla Skopje zapowiedziała także Wielka Brytania, Niemcy, Norwegia i Unia Europejska (Pokaz lotnictwa NATO pod Skopje, 2022-05-09).
Na podstawie informacji Igora Bożinovskiego.