W dobie kształtowania nowej wizji sił zbrojnych, m.in. poprzez udział w operacjach międzynarodowych - pokojowych, stabilizacyjnych, ale także bojowych - coraz większego znaczenia nabiera sprawność funkcjonowania logistyki i możliwość zapewnienia jednostkom najlepszego uzbrojenia i sprzętu wojskowego. To trudny egzamin dla osób biorących udział w procesie planowania i realizacji zadań z planu modernizacji technicznej oraz możliwość sprawdzenia działania systemu w skomplikowanych warunkach, wynikających z pilnych potrzeb operacyjnych wojsk, uczestniczących w trudnych misjach w Iraku i Afganistanie.
Dokumentem kierunkującym planowanie jest Program Rozwoju Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007-2012. Jest to już czwarty tego typu dokument od chwili przyjęcia Polski do NATO. Stanowi on realizację ustawy z 25 maja 2001 o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych RP.
W obszarze finansowania Sił Zbrojnych zakłada się, że w całym okresie planistycznym wydatki obronne wyniosą ok. 134,7 mld zł.
Wzrost wydatków majątkowych
Od 2 lat następują pozytywne zmiany w strukturze wydatków resortu. Wzrasta udział wydatków majątkowych - z 21% w 2007 do planowanych ponad 25% w 2012, a ich średnia wartość w okresie całego sześciolecia do ponad 24%, tj. do poziomu uznawanego w armiach państw NATO za zbliżony do optymalnego. Dla porównania, w USA wskaźnik ten kształtuje się na poziomie około 29%, w Wielkiej Brytanii - 25%, Francji - 27%, Hiszpanii - 25% , Niemczech - 18% i Turcji - 39%.
Mając na uwadze taką prognozę finansowania założono, że w 2007 zamierzenia modernizacyjne Sił Zbrojnych RP stanowić będą kontynuację procesu zwiększania zdolności bojowych SZ RP, głównie w zakresie dostępności sił w określonym czasie i możliwości ich przerzutu. Przedsięwzięcia te mają na celu usprawnić proces przygotowania dowództw i jednostek sił wysokiej gotowości wydzielanych do NATO i UE.
Zadania Planu modernizacji technicznej Sił Zbrojnych RP W 2007 ukierunkowane zostały m.in. na:
- poprawę sprawności systemu dowodzenia Sił Zbrojnych oraz integrację zautomatyzowanych systemów dowodzenia, rozpoznania i kierowania środkami walki,
- wyposażanie jednostek sił wysokiej gotowości w nowoczesne systemy dowodzenia, informatyki i łączności, w tym łączności satelitarnej,
- budowę zdolności funkcjonowania systemu rozpoznania wojskowego w ramach ISTAR,
- kontynuację udziału w sojuszniczym programie systemu rozpoznania obiektów naziemnych z powietrza (AGS NATO Core System) oraz rozpoczęcie budowy narodowych elementów systemu,
- wdrażanie systemu łączności satelitarnej,
- kontynuację doposażenia uzbrojenia i sprzętu wojskowego (UiSW) w systemy identyfikacji swój-obcy (IFF),
- zwiększanie możliwości ogniowych i manewrowych jednostek sił wysokiej gotowości poprzez kontynuację ich wyposażania w nowoczesne UiSW,
- wzrost potencjału bojowego systemów obrony przeciwpancernej i przeciwlotniczej,
- poprawę możliwości transportowych zarówno w skali taktycznej, jak i strategicznej,
- zwiększenie potencjału bojowego sił uderzeniowych i zwalczania okrętów podwodnych Marynarki Wojennej,
- wzrost zdolności realizacji przedsięwzięć w zakresie obrony przed bronią masowego rażenia (OPBMR).
Na zabezpieczenie tych zamierzeń zaplanowano środki budżetowe w wysokości ok. 4,6 mld zł. Kwota ta jest o 29% (tj. o ponad 1 mld zł) wyższa od środków zrealizowanych w 2006.
Na wydatki majątkowe obejmujące zakupy UiSW i części zamiennych, prace rozwojowe i wdrożeniowe oraz remonty modernizacyjne uzbrojenia zaplanowano kwotę 4,0 mld zł, tj. 87% wartości całego planu modernizacji technicznej. Pozostałe środki to wydatki bieżące w wysokości około 0,6 mld zł (13%). Obejmują one zakupy amunicji i materiałów wybuchowych, remonty UiSW oraz remonty pozostałego sprzętu.
Z przedstawionych wartości (według stanu na 31 lipca 2007) Departament Zaopatrywania Sił Zbrojnych (DZSZ) MON realizuje zadania o wartości 3,4 mld zł, z tego: środki budżetowe stanowią 3,25 mld zł, fundusz modernizacji SZ - 0,05 mld zł oraz środki pochodzące z PPO - 0,1 mld zł. Oznacza to, iż w 2007 DZSZ realizuje zadania na wartość wyższą o 6% w stosunku do 2006, o 25% do 2005 i aż 75% do 2003!
W tym miejscu należy zauważyć, że w porównywanym okresie zatrudnienie w departamencie uległo redukcji o ponad 25%. Realizując powyższe zadania składem niespełna 90-osobowym (żołnierze zawodowi i pracownicy wojska) niezależnie od zadań wynikających z umów wieloletnich, DZSZ MON przeprowadził już 214 postępowań o zakup UiSW. Wartość tych procedur to 2,6 mld zł, co stanowi 76% wartości zaplanowanych zadań dla DZSZ na 2007.
Co MON kupuje?
W wyniku podjęcia i rozstrzygnięcia procedur o pozyskanie sprzętu dokonano zakupów UiSW zwiększających możliwości transportowe, efektywność systemów dowodzenia i rozpoznania oraz bezpieczeństwo żołnierzy w tym przede wszystkim wykonujących zadania w ramach misji w Afganistanie i Iraku. Do najważniejszych zrealizowanych zadań w tym zakresie można zaliczyć:
- dostawę kolejnych KTO Rosomak, ich dopancerzenie i doposażenie na potrzeby PKW w Afganistanie (ISAF - patrz RAPORT-wto 02, 03 i 05/2007),
- dostawę wozów ewakuacji medycznej KTO Ryś (dla PKW-A - patrz RAPORT-wto 01/2007),
- dostawę zestawów zakłócających zdalne sterowanie wybuchami,
- dostawę i montaż systemu monitorowania położenia wojsk własnych AFTS,
- dostawę sprzętu noktowizyjnego i celowników holograficznych,
- dostawę amunicji do broni strzeleckiej i KTO (w tym m.in. kal. 5,56 mm, 7,62 mm, 12,7 mm oraz 30 mm),
- zawarcie od dawna postulowanej, mającej fundamentalne znaczenie dla eksploatacji Rosomaków, umowy na serwisowanie KTO,
- zawarcie umowy na dostawę Artyleryjskich Przyrządów Dalmierczo-Rozpoznawczych - APDR (dostawy w najbliższym po przeprowadzeniu stosownych badań w drugiej połowie 2007),
- zawarcie umowy na dostawę 40-mm granatników automatycznych i 12,7-mm karabinów wyborowych Tor (patrz RAPORT-wto 07/2007),
- dostawę i montaż na KTO systemu lokalizacji strzałów i wskazywania strzelca Pilar Mk2w (patrz RAPORT-wto 02 i 03/2007),
- zawarcie umowy na dostawę 6 systemów mini bsl Orbiter (patrz RAPORT-wto 08/2007).
Ponadto, w ramach pozostałych zadań wynikających z Planu modernizacji technicznej SZ RP w 2007 realizowano:
- dostawę radiolinii cyfrowych R-450A,
- dostawę wozów dowodzenia ZWD-10R Łowacza-3K,
- dostawę przeciwlotniczych przenośnych zestawów rakietowych Grom,
- dostawę przeciwpancernych pocisków kierowanych Spike-LR,
- dostawę 5,56 mm karabinków szturmowych wz.96 Beryl,
- dostawę filtracyjnej odzieży ochronnej,
- dostawę masek przeciwgazowych,
- dostawę samochodów dużej i średniej ładowności,
- dostawę samochodów sanitarnych,
- dostawę maszyn inżynieryjnych,
- remont silników lotniczych,
- remont modernizacyjny śmigłowców,
- modyfikację samolotów myśliwskich MiG-29,
- dostawę części zamiennych do samolotów.
Poza Planem Modernizacji Technicznej na 2007 realizowano zadania ujęte w ramach wydatków niewygasających, na wartość 0,11 mld zł, związanych z KTO Rosomak, a także zadania w ramach programu FMS (zakupów od rządu USA). W ramach tego programu w pierwszej połowie roku dostarczono sprzęt o wartości 6,3 mln dol. Przedmiotem dostaw w tym obszarze były części zamienne do pojazdów HMMWV, części do samolotów, radiostacje z osprzętem, podzespoły do radiolokacyjnego systemu lądowania (ITT GCA-2000) oraz części zamienne do okrętów wojennych i lotnictwa Marynarki Wojennej.
Idzie nowe
Rozumiejąc konieczność usprawniania systemu DZSZ podejmuje nie tylko bieżące działania mające na celu zwiększenie efektywność realizacji planu modernizacji technicznej, ale także przygotowuje propozycje stosownie do wstępnie zaakceptowanych przez MON kierunków zmian systemowych. Zakładają one koncentrację w jednej jednostce organizacyjnej zadań w zakresie:
- analizy informacji o nowych wzorach uzbrojenia,
- analizy rynku,
- przygotowywania studium wykonalności dla zgłoszonych potrzeb operacyjnych,
- opracowywania wstępnych założeń taktyczno-technicznych (WZTT),
- opracowywanie założeń taktyczno-technicznych (ZTT),
- opracowywania specyfikacji i zaproszeń w procedurach zamówień,
- inicjowania, prowadzenia i kontroli realizacji prac rozwojowych i wdrożeń z uwzględnieniem docelowych potrzeb i całego cyklu życia,
- zakupu uzbrojenia w procedurach krajowych i międzynarodowych.
Proponowane rozwiązania mają zapewnić pozyskiwanie najlepszego, możliwego do uzyskania uzbrojenia i sprzętu wojskowego na podstawie jednoznacznie określonych wymagań operacyjnych i pogłębionej analizy możliwości organizacyjnych, produkcyjnych i finansowych oraz optymalne wykorzystanie posiadanych środków finansowych.
Pozyskiwanie nowych wzorów UiSW odbywać się ma w oparciu o programy zbrojeniowe, tj. łącznie z serwisowaniem, dostawami części zamiennych i specjalistycznych materiałów eksploatacyjnych, szkoleniem, dostawą trenażerów, symulatorów itp. Generowanie potrzeb Sił Zbrojnych RP w zakresie UiSW oraz określenie warunków finansowania poprzez analizę potrzeb operacyjnych rodzajów Sił Zbrojnych realizować ma Sztab Generalny WP, opracowując m. in. wymagania operacyjne. Efekty proponowanych rozwiązań mogą być widoczne już w procesie planowania i realizacji zadań z planu modernizacji technicznej na lata 2009-2010.
Materiał przygotowany przez Departament Zaopatrywania Sił Zbrojnych MON dla RAPORT-wto
