W drugim dniu MSPO, o 13:00 rozpoczęła się zorganizowania przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP i Agencję Lotniczą ALTAIR – wydawcę miesięcznika RAPORT-wto i dziennika targowego RAPORT-MSPO – konferencja poświęcona roli, możliwościom i działaniom podejmowanym przez resort spraw zagranicznych, w celu wsparcia eksportu produktów polskiego przemysłu obronnego.
Bogusław Winid – wiceszef MSZ przedstawił generalne zasady udzielania przez jego resort zgód eksportowych, zaznaczając, że ostateczne decyzje podejmuje Ministerstwo Gospodarki. Podkreślił on, że wbrew utartym stereotypom, Polska nie tworzy własnych, tak zwanych czarnych list państw objętych zakazem sprzętu specjalnego lub ograniczeniami wywozu, ale przestrzega i podporządkowuje się regulacjom międzynarodowym przyjętym przez Unię Europejską i Narody Zjednoczone. Winid podał, że w 2011, według danych o zezwoleniach eksportowych, spółki polskiej zbrojeniówki wysłały za granicę produkty o wartości 849 mln euro. Zanotowano statystyczny wzrost eksportu aż o 86%. Ale dotyczy to tylko przemysłu lotniczego. Po sprzedaży polskich wytwórni samolotów i śmigłowców stały się one poddostawcą dla spółek-matek poza naszymi granicami. Tradycyjny eksport uzbrojenia i amunicji, ze spółek kontrolowanych przez polski kapitał, spadł jednak aż o 26%.
Adam Bugajski – szef Departamentu Polityki Bezpieczeństwa MSZ – omówił konstrukcję struktur ministerstwa i ambasad oraz konsulatów generalnych (tych pierwszych mamy 160, drugich – 41) odpowiedzialnych za wsparcie eksportu, w tym eksportu sprzętu specjalnego. Obowiązuje nowe podejście polskiej służby zagranicznej – resort i jego departamenty terytorialne uważają promocję i wsparcie polskiego eksportu za jeden z zasadniczych priorytetów. Mówiono o tzw. ekonomizacji działań służby zagranicznej państwa, co w ustach wytrawnych dyplomatów oznacza skierowanie szczególnej uwagi ambasad na interesy gospodarcze państwa.
Aleksander Jodko, reprezentujący spółkę Jakusz odnoszącą poważne sukcesy na obszarze postsowieckiej Azji, wystawił resortowi spraw zagranicznych notę więcej niż pozytywną, wskazując jednakże na występowanie pewnych utrudnień proceduralnych w obrocie międzynarodowym, generowanych jednak raczej przez resort gospodarki niż MSZ. Jego uwagi dotyczyły na przykład konieczności przeprowadzania pełnej procedury eksportowej w przypadku wysłania za granicę relatywnie niewielkich ilości sprzętu i wyposażenia dla celów wystawienniczo-promocyjnych. W opinii przedstawicieli MSZ, istnieje jednak możliwość objęcia tego rodzaju działań zezwoleniem generalnym wydawanym na wniosek zainteresowanych podmiotów.
Pojawiły się także pytania o możliwość partycypacji małych podmiotów w branży obronnej w organizowanych przez MSZ oficjalnych podróżach zagranicznych wysokiej rangi polskich osobistości. Minister Winid odpowiedział, zapraszając przedstawicieli wszelkiej skali przedsiębiorstw do udziału w wizytach oficjalnych, które planowane są w najbliższym czasie. Wiadomo, że szef MSZ, Radosław Sikorski za tydzień wybiera się do Chin, a premier Donald Tusk odleci niebawem do stolicy Laosu Wientian na szczyt państw azjatyckich, zaś w 2013 do Indii – kraju strategicznego dla polskiej zbrojeniówki – wybiera się prezydent Bronisław Komorowski.
W dyskusji pojawił się ponadto wątek konieczności koordynacji promowania eksportu specjalnego przez struktury MSZ, Ministerstwa Gospodarki i MON. Wydaje się, że resort obrony jest pierwszym, który bierze to poważnie pod uwagę z uwagi na nowo formułowany katalog powinności attaches wojskowych (prace nad stosownym dokumentem zostały już uruchomione).
Podsumowując konferencję prezes Wojciech Łuczak, reprezentujący Agencję Lotniczą ALTAIR, i minister Winid, zgodni byli, że uznać ją należy za przedsięwzięcie pilotażowe, które winno być kontynuowane przy okazji kolejnego MSPO. Za konieczne uznano rozszerzenie grona uczestników przyszłorocznej konferencji, właśnie o przedstawicieli Ministerstwa Gospodarki i resortu obrony. Sam pomysł zorganizowania spotkania przedstawicieli MSZ, czyli utrzymywanej z podatków służebnej wobec obywatela i podatnika struktury państwa, z przedsiębiorcami i eksporterami, czyli płatnikami podatków, uznano za wyjątkowo trafiony.