Mimo dotkliwych cięć budżetowych – w USA, krajach UE, a także w Polsce – XXI Międzynarodowy Salon Przemysłu Obronnego zgromadził 394 wystawców z całego świata. To zaledwie o dwóch mniej, niż w rekordowym 2012. W ten sposób kieleckie targi potwierdzają swoją pozycję lidera w środkowej Europie.
Zainteresowanie nadal napędzają duże programy zbrojeniowe awizowane przez polski resort obrony: na nowy system obrony powietrznej czy wielozadaniowe śmigłowce. Do tej listy dołączyły w ciągu ostatnich miesięcy kolejne, w tym dotyczące bojowych wozów piechoty i wozów wsparcia bezpośredniego. Jednocześnie po raz pierwszy zostanie wykorzystane nowe Centrum Konferencyjne z imponującą, 57-metrową wieżą.
Wystawcy prezentują swoje wyroby i usługi na powierzchni ok. 25 tys. m² netto, czyli nieco mniejszej niż rok wcześniej. To wynik nie tyle oszczędności przedsiębiorstw wymuszonych redukcjami wydatków wojskowych, ile wpływ londyńskich targów zbrojeniowych DSEI, które rozpoczynają się już 10 września. Są one organizowane co dwa lata i widać wyraźnie, że mają one cykliczny, niekorzystny wpływ na największą imprezę wystawienniczą w naszej części Starego Kontynentu. Nie zmienia to jednak faktu, że MSPO pozostaje i nadal dystansuje wszystkie konkurencyjne przedsięwzięcia w krajach ościennych, musząc uznać w Europie wyższość jedynie wspomnianych już targów w Londynie (największych zresztą na świecie) oraz podparyskiego Eurosatory.
Po raz kolejny Kielce odwiedzą Prezydent RP, przedstawiciele rządu, parlamentu i 28 delegacji zagranicznych. Wśród wystawców będą dominować Polscy, nie zabraknie jednak producentów m.in. z Włoch, Hiszpanii, Kanady, Turcji, Szwecji, Belgii, Niemiec, Norwegii, Szwajcarii, Czech, USA, Brazylii, Wielkiej Brytanii, Francji, Finlandii, Austrii, Izraela, Słowacji, Ukrainy, Luksemburga, Szwecji i Rosji.
Turcy w Kielcach
Od 2004 kieleckim targom towarzyszą Narodowe Wystawy przemysłu obronnego. Dotychczas swój potencjał obronny oraz wyposażenie prezentowały Niemcy, Francja, Izrael, USA, Szwecja, Państwa Grupy V4 , Wielka Brytania i Włochy. Na tegorocznym Salonie gospodarzem będzie Turcja. Oferta turecka jest równie bogata, składają się na nią ekspozycje 15 narodowych przedsiębiorstw obronnych tego kraju.
Otwarcie XXI Salonu Przemysłu Obronnego uświetni m.in. koncert najstarszej tureckiej orkiestry wojskowej Mehteran. Wraz z Orkiestrą Wojskową Polskich Sił Zbrojnych odegra ona hymn narodowy Polski i Turcji, Marsz turecki. Obecność na MSPO tej najstarszej europejskiej orkiestry wojskowej ma związek z obchodami 90-lecia nawiązania stosunków dyplomatycznych pomiędzy Republiką Turecką a Rzeczpospolitą Polską oraz przypadającym w 2014 roku 600-leciem nawiązania stosunków dyplomatycznych pomiędzy naszym krajem a Imperium Osmańskim.
Krajowi producenci
MSPO to przede wszystkim okazja do zaprezentowania osiągnięć krajowego przemysłu. Trzy czwarte stoisk zajmują tradycyjnie polskie przedsiębiorstwa i instytucje. Ich sytuacja w ciągu ostatnich lat znacznie się poprawiła, za sprawą zwiększanych – choć nie na miarę potrzeb – zleceń MON. Co więcej, właśnie one, przynajmniej teoretycznie, mogą liczyć na zagospodarowanie większości sum przeznaczonych na nowe programy zbrojeniowe, ze względu na wymóg przekazywania przez zagranicznych dostawców technologii i polonizację wyrobów. Tymczasem do 2022 na modernizację Wojska Polskiego planuje się wydać ok. 130 mld zł i choć wydaje się, że kwoty tej nie uda się osiągnąć, można jednak liczyć na realny wzrost wydatków majątkowych.
Podobnie jak w ub.r. zaznaczy się targowa konsolidacja przemysłu: poszczególne hale wykorzystają przedsiębiorstwa Polskiego Holdingu Obronnego, skupione wokół Huty Stalowa Wola oraz wojskowe przedsiębiorstwa remontowo-produkcyjne.
Obrona powietrzna
Budowa systemu obrony powietrznej i przeciwrakietowej powinna stać się nie tylko kluczowym elementem systemu obronnego Polski, ale także istotnym czynnikiem rozwoju technologicznego przemysłu oraz krajowych ośrodków naukowych. Pomiędzy Inspektoratem Uzbrojenia Ministerstwa Obrony Narodowej a 14 potencjalnymi kontrahentami z 7 państw świata rozpoczął się już dialog techniczny w sprawie rakietowych systemów przeciwlotniczych Wisła. W rozmowach z MON, które będą trwały do końca września br., biorą udział cztery spółki z USA: MEADS International, Northop Grumman International Trading, Boeing Strategic Missile & Defense Systems (SM&DS) i Raytheon. Z Hiszpanii swój akces zgłosiły Indra i Sener Ingenieria y Sistems (reprezentowana przez swoją polską filię), a także MBDA z Francji, Aselsan z Turcji, Selex ES z Włoch (dawna Selex Galileo; spółka wchodząca w skład Finmeccanica), międzynarodowa korporacja Thales (przez swoją polską spółkę) oraz rząd Izraela przez agencję Sibat zależną od ministerstwa obrony. Z Polski do dialogu zgłosiły się Wojskowe Zakłady Uzbrojenia z Grudziądza, Polski Holding Obronny i Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych.
Ministerstwo Obrony Narodowej planuje do 2022 kupić 6 baterii zestawów rakietowych o zasięgu ponad 100 km, zdolnych m.in. do niszczenia pocisków balistycznych o kryptonimie Wisła. Plan obejmuje także zakup 11 baterii zestawów bliskiego zasięgu (do 25 km) o kryptonimie Narew. Jeszcze w tym roku powinno zostać zawarte porozumienie dotyczące samobieżnych zestawów bardzo bliskiego zasięgu Poprad. Do 2022 MON zamierza otrzymać 77 pojazdów opartych o podwozie opancerzonego samochodu Żubr i uzbrojonych w czteroprowadnicową wyrzutnię pocisków Grom. Można się jednak spodziewać, że większość z nich będzie wykorzystywała głęboko zmodernizowaną wersję tych pocisków o nazwie Piorun. Podsystem bardzo bliskiego zasięgu wzmocni także 6 zestawów artyleryjskich Pilica. Ich dostawy powinny zakończyć się do 2018.
Rozpoznanie powinny zapewnić rodzime stacje radiolokacyjne. Do 2015 wojsko zakupi 12 działających w paśmie S mobilnych stacji radiolokacyjnych Soła, oraz 19 działających w paśmie C mobilnych stacji radiolokacyjnych Bystra (do 2022). Oba typy to zdolne do przerzutu trójwspółrzędne stacje radiolokacyjne. Wiele z wymienionych produktów jest prezentowanych na tegorocznym MSPO.
Program budowy systemu obrony powietrznej zyskał z inicjatywy Prezydenta RP, Bronisława Komorowskiego rangę ustawową. Dzięki znowelizowaniu ustawy o modernizacji i finansowaniu sił zbrojnych, na ten cel będą przeznaczane środki w wysokości co najmniej corocznego przyrostu budżetu MON. Jednak nawet, gdy nie będzie wzrostu PKB, system otrzyma nie mniej niż 20% obecnych wydatków modernizacyjnych resortu obrony. Według prognoz BBN, oznacza to wydanie w ciągu dekady nie mniej niż 8-12 mld zł.
Śmigłowce
Niewątpliwą atrakcją XXI MSPO będą też śmigłowce oferowane polskiej armii. Ministerstwo Obrony Narodowej zamierza kupić w najbliższym czasie 70 śmigłowców, a wstępny budżet programu szacuje się na ok. 9 mld zł. Pierwsze maszyny mają wejść do służby w 2015. Na tegorocznym Międzynarodowym Salonie Przemysłu Obronnego PZL-Świdnik, spółka z grupy AgustaWestland, prezentuje AW149. O zamówienie walczy też amerykański Sikorsky Aircraft, właściciel PZL Mielec, który oferuje znaną wersję śmigłowca Black Hawk S70i. Do przetargu na śmigłowce dla wojska polskiego stanęło również francuskie konsorcjum Eurocopter ze śmigłowcem EC 725 Caracal (Super Cougar).
Sprzęt pancerny
Pokazy ciężkiego sprzętu cieszą się największą popularnością wśród zwiedzających. Podczas tegorocznej wystawy uwagę niewątpliwe przyciągnie wspólne stanowisko HSW i WZM z Siemianowic. Niewątpliwą atrakcją są samobieżne moździerze 120 mm Rak na podwoziu kołowym SMK120 i gąsienicowym SMG120. Atrakcją samą w sobie jest wspomniany moduł na podwoziu bwp Marder przygotowany dla kontrahenta niemieckiego. Można też zobaczyć samobieżną haubice 122 mm 2S1 Goździk, platformę minowania narzutowego Baobab, wyrzutnię rakietową Langusta II. Po raz pierwszy prezentowany jest oferowany wojsku polskiemu samochód średniej ładowności wysokiej mobilności Jelcz 4x4 (442.32). Wśród produktów HSW są również sztandarowy produkt kto Rosomak.
PHO wspólnie z BAE Systems prezentują model nowego wozu bojowego. BAE Systems i Bumar-Łabędy/OBRUM prowadzą bowiem wspólne prace nad programem uniwersalnej gąsienicowej platformy bojowej, na której ma bazować nie tylko nowy wóz wsparcia bezpośredniego, ale także wiele pojazdów specjalistycznych.
Goście MSPO czekają też na informacje dotyczące nowych projektów, realizowanych głównie przez konsorcja pod przewodnictwem HSW, WZMS, WZM, AMZ Kutno i Bumaru-Łabędy: bojowego wozu piechoty, transportera rozpoznania, ciężkiego transportera inżynieryjnego, haubicy samochodowej, ciężkiej artyleryjskiej wyrzutni pocisków rakietowych czy bezzałogowej wieży dla bwp i części Rosomaków.
Nie można przy tym nie odnotować szerokiego udziału przedsiębiorstw zagranicznych, w tym Krauss-Maffei Wegmann, CMI Defence, Oto Melara, General Dynamics European Land Systems, Diehl Defence Land Systems, Renk France czy Oshkosh Defence, a także producentów opancerzenia: Huty Stali Jakościowych i szwedzkiej spółki Armox.
Niespodzianką w tym segmencie jest pojawienie się spółki Mista ze Stalowej Woli, znanej do tej pory na rynku cywilnym jako m.in. dostawca maszyn drogowych. Tymczasem podjęła się ona licencyjnej produkcji i pełnego spolonizowania samochodu patrolowego Oncilla, nawiązującego konstrukcyjnie do ukraińskiego Dozor-B, z przeznaczeniem na rynki eksportowe.
Broń strzelecka i optoelektronika
Na kieleckich targach będzie prezentowana cała gama nowoczesnych systemów broni strzeleckiej. Po latach zastoju, w dużej mierze na bazie doświadczeń z Iraku i Afganistanu, wojsko rozpoczęło intensywny proces unowocześniania tego segmentu wyposażenia. Wśród wybranych produktów należy wymienić rodzinę modułowych karabinków MSBS opracowywane przez konsorcjum naukowo-przemysłowe WAT i Fabryki Broni Łucznik i modele prezentowane tarnowskie Zakłady Mechaniczne (w tym karabin wyborowy Alex 338 i wielostrzałowy granatnik rewolwerowy RPG 40). Nie zabraknie jednak uznanych producentów zagranicznych, w tym m.in. FN, Heckler & Koch, Colt, B&T czy Glock, które od lat mogą liczyć na zamówienia służb mundurowych i wojsk specjalnych.
Atrakcją tegorocznego Salonu Obronnego jest również prezentowany przez PCO System Tytan – żołnierz przyszłości, który umożliwia żołnierzowi działanie w skomputeryzowanym systemie wsparcia dowodzenia niższego szczebla (drużyny, plutonu, kompanii), połączonego z systemem zarządzania polem walki wyższego szczebla, brygady, dywizji. Umożliwi planowanie i przeprowadzenie działań na niespotykaną dotąd skalę. Podczas tegorocznego MSPO będzie można ponownie zobaczyć Tytan Live Show, dynamiczny pokaz z omówieniem obsługi broni oraz pokazaniem różnic w stosunku do Beryla.
PCO przywiozło do Kielc również m.in. monookular Mu-3 Kos, strzelecki celownik termowizyjny SCT Rubin, zestaw celownika z przystawką holograficzną Szafir, celownik noktowizyjny PCS- 5M Gabro, jak również zestaw modernizacyjny dla czołgu PT- 91 (celownik, kamera termowizyjna, wyświetlacz działonowego i monitor dowódcy) oraz system samoobrony SSP-1 Obra -3.
Wystawa Sił Zbrojnych
Nieodłącznym elementem MSPO jest wystawa SZ RP, którą tradycyjnie już organizuje Inspektorat Wsparcia Sił Zbrojnych. Na ponad 7 tys. m² żołnierze IWspSZ, Wojsk Lądowych, Marynarki Wojennej, Sił Powietrznych, Żandarmerii Wojskowej oraz Wojskowej Akademii Technicznej prezentują swój sprzęt i wyposażenie. Największą część wydzielonej na wystawę powierzchni zajmą specjaliści dziewięciu sztandarowych jednostek Inspektoratu, którzy zaprezentują między innymi świeżo wdrożony sprzęt i wyposażenie. Będą to 1. i 10. Brygada Logistyczna, 1., 2., 3., 4. Regionalna Baza Logistyczna, Centrum Szkolenia Logistyki oraz Wojskowe Ośrodki Badawczo Wdrożeniowe Służby Mundurowej i Żywnościowej.
Wszyscy zainteresowani militariami będą mogli zapoznać się z tablicą serwisową do montowania elementów systemu PZUŁW Fonet na KTO Rosomak, a także ze zmodyfikowanym samochodem opancerzonym do rozpoznania skażeń BRDM-2sr M. Ciekawostką będzie niewątpliwie pokaz drużyny plutonu zmotoryzowanego z wyposażeniem oraz sekcji strzelców wyborowych i ich wyposażenia. Każdy będzie mógł z bliska przyjrzeć się najnowszemu działu samobieżnemu Krab 155 mm, który wchodzi w uzbrojenie wojska, wozu amunicyjnego, a także radiolokacyjnemu zestawowi rozpoznania artyleryjskiego RZRA Liwiec i radarowi NUR 15M.
Nowe idee
Targi to nie tylko wystawa, ale również seminaria i konferencje. Zarówno instytucje współpracujące, jak również wystawcy mają możliwość przeprowadzenia prezentacji, seminariów i konferencji, które są platformą wymiany poglądów, które kształtują przyszłe systemy obronne. Wśród wielu spotkań należy wymienić zorganizowane przez Ambasadę Francuską seminarium poświęcone francusko-polskiej współpracy przemysłów obronnych. Ważnym wydarzeniem tegorocznego salonu będzie także szczyt przedstawicieli przemysłów obronnych Trójkąta Weimarskiego oraz grupy państw Wyszehradzkich, na którym spotkają się szefowie największych przedsiębiorstw branży obronnej z Polski, Francji, Niemiec, Czech, Słowacji, Węgier oraz Rumunii. Innym przykładem może być konferencja zorganizowanej przez Lubawę oraz Rheinmetall Ballistic Protection o systemach ochrony śmigłowców i pojazdów.
Nie tylko wojsko
MSPO to nie tylko wystawa poświęcona wojsku, ale również potrzebom innych służb mundurowych, w tym Policji, Straży Granicznej czy Straży Pożarnej. Lista wystawców działających na ich rzecz jest także długa, podobnie jak tych przedsiębiorstw, które oferują kompleksowe rozwiązania dotyczące logistyki.