Podczas konferencji Polskiej Grupy Zbrojeniowej Perspektywy rozwoju polskiego przemysłu zbrojeniowego oraz wyzwań stojących przed Obroną Terytorialną, odbył się panel dyskusyjny, dotyczący przede wszystkim tego drugiego zagadnienia.
Uczestniczyli w nim m.in. przedstawiciel MON Bartłomiej Misiewicz, szef sztabu Gwardii Narodowej stanu Illinois płk Joseph Shweingerdt i pełnomocnik MON ds. utworzenia Obrony Terytorialnej płk. dr Grzegorz Kwaśniak. W trakcie konferencji przedstawiono strukturę aktualnych i planowanych jednostek OT. W chwili obecnej istnieją zaczątki 3 brygad z siedzibami w Białymstoku, Lublinie i Rzeszowie. Docelowo ma powstać 17 takich brygad. Po jednej w każdym z województwie i dodatkowo jeszcze jedna w województwie mazowieckim.
Dyrektor Biura ds. utworzenia OT podkreślał jednak, że możliwe jest zwiększenie ilości jednostek OT w dalszej przyszłości. Zgodnie z planem dotychczasowe biuro ma zostać przekształcone w Dowództwo Wojsk Obrony Terytorialnej, którego wojska mają stanowić piąty rodzaj Sił Zbrojnych.
Jako uzbrojenie jednostek OT proponuje się podstawową broń strzelecką używaną przez siły zbrojne oraz broń zespołową piechoty. Wsparciem mają być moździerze kalibru 60 mm, pzr GROM, ZU-23-2/ ZUR-23-2, RPG-7, miny denne i przeciwburtowe. Formacje terytorialne mają być wyposażone w lekkie pojazdy transportowe w układzie 4x4 i 6x6. Wyposażenie osobiste nie ma odbiegać od wyposażenia żołnierzy wojsk lądowych.
Zadaniami Wojsk Obrony Terytorialnej mają być:
- przygotowanie obrony militarnej na poziomie lokalnym w oparciu o cywilną infrastrukturę,
- wspieranie wojsk operacyjnych w rejonach wspólnych działań,
- zwalczanie działań dywersyjnych i desantowych przeciwnika,
- niesienie pomocy ludności cywilnej w sytuacjach zagrażających jej bezpieczeństwu.
Podczas dyskusji w dalszej części konferencji przedstawiono koncepcję OT w krajach bałtyckich, z uwzględnieniem zmian jakie zaszły tam po aneksji Krymu przez Rosję. Ekspert Ośrodka Studiów Wschodnich wskazał, że państwa te znacząco podniosły wydatki na siły zbrojne, w tym na obronę terytorialną, która w Estonii i na Łotwie została rozbudowana. Podkreślono, że utworzenie wojsk OT ma utrudnić podjęcie decyzji o agresji ewentualnemu przeciwnikowi. Rozmawiano również o roli organizacji proobronnych i ich udziale w tworzeniu wojsk Obrony Terytorialnej. Bartłomiej Misiewicz podkreślił, że Ministerstwo Obrony Narodowej będzie w dalszym ciągu dofinansowywać te organizacje.
Po zakończeniu panelu odbyła się krótka dyskusja zainicjowana pytaniami uczestników konferencji. Pytający wskazywali, że w razie ataku niekonwencjonalnego (np. ograniczenie się przez agresora jedynie do ataków rakietowych i uderzeń lotniczych) wojska Obrony Terytorialnej mogą okazać się nieprzydatne. Kwestionowali też przenoszenie doświadczeń państw bałtyckich na grunt naszego kraju, wskazując na słabość wojsk operacyjnych Estonii i Łotwy, w przeciwieństwie do sił zbrojnych naszego kraju. Ponadto podkreslali, że rozwój wojsk obrony terytorialnej może zagrozić zdolnościom mobilizacyjnym wojsk operacyjnych oraz ich koniecznej modernizacji.
Uczestnicy panelu wskazywali na fakt, że wojska Obrony Terytorialne mają swoje zadania a odpowiedź na atak niekonwencjonalny będzie domeną właściwych rodzajów Sił Zbrojnych. Płk Kwaśniak podkreślał, że wojska obrony terytorialnej nie zagrożą zdolnościom mobilizacyjnym, jednak z uwagi na charakter przedmiotu dyskusji nie rozwinął swojej wypowiedzi.