Altair


Autoryzacja


Resetuj hasło
26 kwietnia 2017

Sytuacja na granicach RP jest stabilna. Polska pozostaje wyłącznie krajem tranzytowym dla głównych strumieni migracyjnych. (…) Stały postęp technologiczny wymusza konieczność dostosowywania metod i narzędzi służby do pojawiających się na rynku technologii. SG, jako nowoczesna formacja, poszukuje nowych rozwiązań wspomagających proces kontroli granicznej oraz ochrony granicy państwowej – mówi Komendant Główny SG płk. SG Marek Łapiński w rozmowie z Michałem Likowskim.

Komendant Główny SG płk. SG Marek Łapiński

- Kryzys migracyjny oraz konflikt na Ukrainie zwiększa znaczenie Straży Granicznej w strukturach bezpieczeństwa Polski i całej Unii Europejskiej. Czy podległa Panu służba w ciągu ostatnich lat została wzmocniona adekwatnie i wystarczająco w stosunku do rosnących wyzwań?

- Rzeczywiście, w dobie dzisiejszych problemów migracyjnych Straż Graniczna jest gwarantem bezpieczeństwa nie tylko Rzeczypospolitej Polskiej, ale i granicy zewnętrznej Unii Europejskiej. Aby sprostać temu zadaniu nasza formacja stale się unowocześnia i podąża za postępem technicznym. Wyeksploatowany i zużyty technicznie sprzęt – taki jak przenośne kamery termowizyjne, pojazdy obserwacyjne czy systemy optoelektroniczne na wieżach obserwacyjnych – jest sukcesywnie usprawniany i wymieniany. Jednostki terenowe SG są także doposażane w sprzęt obserwacji technicznej nowej generacji, pozwalający ujawnić nie tylko dokonane naruszenia granicy państwowej, ale też przygotowania do nich. W procesie tym stale analizowane są możliwości wykorzystania prac naukowo-badawczych, prowadzonych przez wyspecjalizowane instytuty, oraz zastosowania nowych rozwiązań technicznych do ochrony granicy państwowej.

1 stycznia weszła w życie ustawa ustanawiająca Program modernizacji Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Biura Ochrony Rządu w latach 2017-2020. Zgodnie z programem do służb podległych MSWiA na inwestycje, sprzęt i uzbrojenie oraz podwyżki trafi ponad 9 mld zł, z czego 1,2 mld zł zostało przeznaczonych dla Straży Granicznej.

W ramach programu modernizacji planujemy zakup kilkuset pojazdów, w tym głównie samochodów patrolowych i terenowych, mikrobusów, ambulansów medycznych oraz motocykli i skuterów śnieżnych. Związane jest to z koniecznością wymiany wyeksploatowanych pojazdów. Będziemy również systematycznie doposażać formację w uzbrojenie: pistolety, karabinki, pistolety maszynowe, broń długą i amunicję.

Planujemy także modernizację około 70 obiektów SG, m.in. placówek w Bieszczadzkim, Nadbużańskim i Śląskim Oddziale SG, oraz budowę nowej siedziby dla placówki Podlaskiego Oddziału SG w Krynkach. Przewidujemy również budowę i modernizację strzelnic, co ułatwi organizację treningów strzeleckich.

Jednym z naszych priorytetów jest rozbudowa systemu wież obserwacyjnych, zlokalizowanych w bezpośrednim sąsiedztwie granicy, które pozwalają nam monitorować sytuację na granicy 24 godziny na dobę 7 dni w tygodniu, o każdej porze dnia i nocy, w każdych warunkach pogodowych. Obecnie na granicach z Rosją, Białorusią i Ukrainą, które są zewnętrznymi granicami Unii Europejskiej, działa 25 takich instalacji: 14 w Nadbużańskim OSG, 6 w Warmińsko-Mazurskim OSG, 3 w Bieszczadzkim OSG i 2 w Podlaskiem OSG. W ciągu dwóch lat, czyli do końca 2018, planujemy budowę 13 kolejnych wież uzupełniających system ochrony granicy państwowej. W sytuacji wykrycia ruchu na zielonej granicy, natychmiast podejmowane są odpowiednie działania.

W planach mamy również zakup śmigłowca oraz dwóch samolotów wielosilnikowych wyprodukowanych nie wcześniej niż w 2017. Samoloty przeznaczone do wykonywania przez Lotnictwo Straży Granicznej zadań nad obszarami morskimi mają być wyposażone m.in. w nowoczesne systemy obserwacji i łączności. 90% dofinansowania przy zakupie samolotów będzie pochodziło z unijnego Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego, którego dysponentem jest Komisja Europejska. Tak wysokie dofinansowanie unijne wynika z faktu, że zakupiony sprzęt będzie wykorzystywany również w trakcie działań koordynowanych przez unijną agencję.

- Jak Pan ocenia stopień zagrożenia Polski nielegalną migracją? Uszczelnienie granic państw południowej części Starego Kontynentu może doprowadzić do powstania nowych szlaków przerzutu. Czy SG obserwuje taką tendencję?

- Sytuacja na granicach RP jest stabilna. Polska pozostaje wyłącznie krajem tranzytowym dla głównych strumieni migracyjnych. Obserwowane są jednak próby modyfikowania tras przez organizatorów nielegalnej migracji w reakcji na przeszkody stwarzane na uprzednio wykorzystywanych szlakach. Zaobserwowano także tendencję do częstszego wykorzystywania w przemycie ludzi zamkniętych przestrzeni samochodów ciężarowych, sfałszowanych dokumentów oraz nadużywania procedur uchodźczych. Mogę jednak zapewnić, że Straż Graniczna na bieżąco kontroluje działalność zorganizowanych grup przestępczych zaangażowanych w ten proceder.

Sytuacja migracyjna w Europie jest stale przez nas monitorowana – poprzez bieżącą wymianę informacji ze służbami granicznymi państw – członków Unii Europejskiej, a także państw bezpośrednio graniczących z UE, ale także poprzez działalność oficerów łącznikowych SG, centra wymiany informacji, wspólne placówki oraz bieżące rozpoznanie sytuacji granicznej i migracyjnej realizowane przez poszczególne oddziały oraz placówki SG.

Należy zwrócić także uwagę na istnienie szeregu czynników o fundamentalnym wpływie na sytuację migracyjną w Europie. Wśród nich najważniejsze to utrzymanie postanowień umowy UE-Turcja, polityka migracyjna i azylowa państw docelowych migracji, a także możliwe powiązania migrantów z działalnością terrorystyczną.

Całość tych czynników powoduje, że rozwiązanie kryzysu nie jest łatwe i z uwagi na zagrożenie związane z zamachami terrorystycznymi, wymaga podejmowania szybkich działań skutkujących powstrzymaniem masowego napływu migrantów do UE.

- SG uczestniczy aktywnie w ochronie granic UE poza terytorium RP. Jak duże jest to zaangażowanie i czy przewiduje Pan jego zwiększenie w najbliższym czasie?

- Mamy świadomość, że skuteczne zmniejszenie presji migracyjnej w Unii Europejskiej jest możliwe jedynie przez wzmocnienie ochrony jej zewnętrznych granic i wsparcie państw, w których źródło kryzysu ma swój początek. Dlatego funkcjonariusze Straży Granicznej uczestniczą w misjach zagranicznych – zarówno w ramach współpracy dwustronnej, jak i w ramach operacji Agencji Frontex.

W 2016 w działaniach operacyjnych koordynowanych przez Frontex wzięło udział 433 funkcjonariuszy SG. Misje były pełnione w Grecji, Bułgarii, Hiszpanii, we Włoszech i na Węgrzech, ale również w innych krajach, jak np. w Chorwacji, Rumunii czy na Litwie. Funkcjonariusze korzystali ze specjalistycznego sprzętu, będącego w wyposażeniu Straży Granicznej.

Wstępna deklaracja zaangażowania Straży Granicznej w działania agencji w 2017 zakładała zorganizowanie 149 miesięcznych misji operacyjnych funkcjonariuszy SG. Reagujemy jednak dynamicznie na rozwój sytuacji, w miarę potrzeb powiększając nasze zaangażowanie na wnioski Frontexu. W ramach umów bilateralnych funkcjonariusze SG wspierają służby graniczne na tzw. szlaku bałkańskim. W 2015 przeprowadzono pierwszą operację bilateralną na Węgrzech, w której uczestniczyło 53 funkcjonariuszy SG. W roku następnym Straż Graniczna była już obecna na Słowenii, ponownie na Węgrzech oraz trzykrotnie w Macedonii. Z wyjątkiem Węgrzech, gdzie wspólnie z 24 funkcjonariuszami SG w operacji brało udział 25 polskich policjantów, w każdym pozostałym przedsięwzięciu uczestniczyło po 30 funkcjonariuszy SG. W bieżącym roku nadal kontynuowane jest zaangażowanie formacji na granicy macedońsko-greckiej. W sumie do końca roku planowanych jest 7 wspólnych operacji z Policją macedońską. Obecnie do kraju powrócili uczestnicy IV edycji. Od 1 maja planowana jest kolejna miesięczna operacja.

- Jak wpływają na bieżącą pracę SG nowe przepisy unijne dotyczące szczegółowej weryfikacji personaliów osób przekraczających zewnętrzną granicę UE? Jak Pan ocenia te zalecenia?

Zmiany w kodeksie granicznym Schengen, dotyczące przekraczania granicy zewnętrznej przez obywateli państw członkowskich UE weszły w życie z dniem 7 kwietnia bieżącego roku, czyli zaledwie dwa tygodnie temu. Zgodnie z nowymi zapisami Straż Graniczna ma obowiązek dokładnego sprawdzania każdej osoby, która wjeżdża na terytorium strefy Schengen lub je opuszcza. Mogę zapewnić, że formacja jest w pełni przygotowana do sprawnej realizacji nałożonych zadań.

- Czy SG ćwiczy ewentualność czasowego wznowienia kontroli granicy zachodniej i południowej, np. w sytuacji zagrożenia terrorystycznego?

Mieliśmy okazję nie tylko przećwiczyć, ale sprawdzić w działaniu, w realnych warunkach tymczasowe przywrócenia kontroli granicznej na granicach wewnętrznych Schengen w minionym roku – podczas szczytu NATO i Światowych Dni Młodzieży, a wcześniej podczas Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej w 2012. Zdaliśmy ten egzamin z najwyższą notą – zarówno w ocenie naszych przełożonych, jak i społeczeństwa.

- Jak ocenia Pan działania oraz przydatność nowych środków rozpoznawczych: samolotów Stemme oraz bsl FlyEye? Czy istnieje potrzeba dalszych zakupów sprzętu tego typu?

- Głównym zadaniem, do którego wykorzystywane są statki powietrzne w Straży Granicznej, jest rozpoznawanie i wykrywanie przestępstw oraz wykroczeń polegających na przekraczaniu lądowej i morskiej granicy państwowej. Podczas lotów patrolowo-rozpoznawczych załogi statków powietrznych SG nadzorują eksploatację polskich obszarów morskich i przestrzeganie przez jednostki pływające przepisów obowiązujących na tych obszarach.

Jak wynika z naszych doświadczeń, lekkie samoloty typu Stemme, wyposażone w nowoczesne systemy obserwacji, które umożliwiają wykrycie i obserwację zdarzenia ze znacznej odległości, są najbardziej efektywne w ochronie granicy. Duże znaczenie mają także wykorzystywane przez funkcjonariuszy SG bezzałogowe statki powietrzne, m.in. do patrolowania granicy oraz wykrywania dronów i małych statków powietrznych przelatujących bez zezwolenia przez granicę państwową na małych wysokościach. Dlatego, aby wzmocnić skuteczne funkcjonowanie systemu ochrony granicy państwowej, w przyszłości chcemy szerzej wykorzystywać mniejsze aparaty latające lub takie, które są trudniejsze do wykrycia przez obserwowane osoby.

- Jak według Pana powinien wyglądać rozwój SG w dłuższej perspektywie czasu? Czy rozwiązaniem jest dalszy wzrost utechnicznienia formacji czy inwestycje w ludzi?

- Mając na uwadze coraz szybszy rozwój nowoczesnych technologii, w tym również systemów elektronicznych, które mogą być używane przez służby policyjne i graniczne, należy stale monitorować pojawiające się innowacyjne możliwości w zakresie realizacji zadań w ochronie granicy państwowej oraz zarządzania ruchem granicznym. SG używa obecnie wielu nowoczesnych technologii, które są stale rozwijane i rozbudowywane. Można do nich zaliczyć m.in. sprzęt i urządzenia techniczne do ochrony granicy państwowej, takie jak wieże obserwacyjne, autonomiczne systemy perymetryczne, foto pułapki, kamery termowizyjne czy pojazdy obserwacyjne, wyposażenie indywidualne funkcjonariuszy podnoszące ich bezpieczeństwo oraz efektywność realizowanych zadań, m.in. lekkie kamizelki kuloodporne, broń długa, lornetki z zapisem obrazu, a także sprzęt transportowy do patrolowania granicy państwowej: samochody osobowe i terenowe, motocykle, quady, skutery śnieżne, łodzie patrolowe.

Należy zaznaczyć, iż stały postęp technologiczny wymusza konieczność dostosowywania metod i narzędzi służby do pojawiających się na rynku technologii. Tym samym SG, jako nowoczesna formacja, poszukuje nowych rozwiązań wspomagających proces kontroli granicznej oraz ochrony granicy państwowej.

W przyszłości planujemy m.in. wyposażyć wybrane przejścia graniczne w nowoczesne bramki ABC, które dzięki zakodowanym w dokumencie podróży danym biometrycznym pozwolą na dokonanie samodzielnej odprawy granicznej podróżnych bez udziału funkcjonariusza SG. Należy również podkreślić, że Straż Graniczna, poza wykorzystywaniem nowoczesnych technologii w ochronie granicy państwowej, stale inwestuje w zasoby kadrowe, zapewniając liczne szkolenia doskonalące i możliwość rozwoju zawodowego wszystkim funkcjonariuszom. Długofalowa strategia rozwoju SG opiera się zatem na połączeniu rozwiązań technicznych z czynnikiem ludzkim, jako podstawowym ogniwem systemu ochrony granicy państwowej.

- Bardzo dziękuję za rozmowę.


Drukuj Góra
www.altair.com.pl

© Wszelkie prawa zastrzeżone, 2007-2024 Altair Agencja Lotnicza Sp. z o. o.