Chile, mocno dotknięte skutkami pandemii Covid-19, rozważa użycie części nowego wieloletniego funduszu budowy strategicznych zdolności obronnych państwa (ekwiwalent 8-9 mld USD) na rzecz wsparcia systemu ochrony zdrowia i spowalniającej gospodarki.
Chile zapowiada pierwszą transzę nadzwyczajnych wydatków na zaopatrzenie szpitali i placówek medycznych o równowartości 257 mln USD, aby stawić czoła najbardziej pilnym potrzebom. Przy czym nikt nie ma wątpliwości, że jest to tylko początek i w związku z rosnącą liczbą zachorowań na koronowirusa trzeba będzie uruchomić dodatkowe środki. Minister finansów Ignacio Briones Rojas otwarcie przyznał, że mimo starań, które rząd podejmie dla ratowania gospodarki kryzys epidemiczny dotknie wielu spółek, które po prostu nie przetrwają.
W takiej sytuacji znani chilijscy ekonomiści proponują na pokrycie nadzwyczajnych wydatków związanych z ochroną zdrowia i obroną przemysłu i biznesu – uruchomienie tych kwot w nowym wieloletnim programie finansowania obrony narodowej, które nie są związane z coroczna spłatą należności za zamówione już i dostarczone chilijskim silom zbrojnym systemy uzbrojenia. Pomysł ten firmuje ekonomista Tomas Flores, były wiceminister gospodarki Chile. W tym samym duchu wypowiada się także znany ekonomista Hernan Frigolett, były główny skarbnik kraju, żądający wręcz natychmiastowego użycia środków na zakupy uzbrojenia z funduszu zarządzanego przez Bank Centralny. Frigolett podał, że proponowany nadzwyczajny pakiet pomocowy prezydenta Sebastiana Piniery jest niewystarczający.
Do sięgnięcia po pieniądze z wieloletniego funduszu obronnego zachęca również profesor Oscar Landerretche, były szef państwowego kartelu miedziowego Codelco (Corporation Nacional del Copre). Co ma dodatkowy wymiar, ponieważ w 2019 Chile zmieniło tzw. ustawę miedziową, która od 1958 nakazywała przekazywanie dochodów z eksportu miedzi (aż 10% od 1973) – największego bogactwa kraju – do budżetu obrony, ale do wyłącznej dyspozycji sił zbrojnych, czyli poza budżetem państwa. W ten sposób w dyspozycji wojskowych znajdowało się od 22 do 25% całych wydatków obronnych Chile liczonych w miliardach USD. Rodziło to oczywiste machinacje finansowe.
Na mocy nowego systemu finansowania budżetu obronnego państwa – transparentnego i podlegającego w całości aprobacie parlamentarnej – danina miedziowa na obronność ma stopniowo zniknąć do 2032, a zasilające ją fundusze powinny także stopniowo przechodzić do dyspozycji ogólnego budżetu państwa. Nowy system finansowania zakupów zbrojeniowych o pełnej transparencji opiera się na wieloletnim funduszu budowy strategicznych zdolności obronnych (FIA i RIAT odwołane, 2020-03-20).