Szwedzka agencja uzbrojenia i technologii wojskowych FMV oraz Patria ogłosiły o zawarciu umowy na dostawy do 2014 łącznie 113 transporterów AMV 8x8 dla wojsk lądowych Szwecji w ramach programu AWV 2014 (Armoured Wheeled Vehicle 2014).
Kontrakt o wartości do 240 mln Euro ma wejść w życie po ostatecznym jego zatwierdzeniu przez rząd w Sztokholmie.
Wybór oferty nordyckiej wpisuje się w proces pogłębiania północnych związków obronnych, a jednocześnie daje szansę zakładom BAE Systems Hägglunds, które wobec cofnięcia szwedzkiego wsparcia dla programu pojazdów nowej generacji Splitterskyddad Enhets Plattform (SEP) i wygaszania produkcji bwp CV90 mogłyby mieć poważne kłopoty z utrzymaniem się na rynku. Związki przemysłowe pomiędzy Patrią a BAE Systems Hägglunds i deklaracje o współpracy fińsko-szwedzkiej przy dostawach AMV niemal na pewno oznaczają wsparcie dla szwedzkich zakładów.
113 pojazdów - 74 kołowe transportery opancerzone, 10 wozów dowódczych kompanii, 18 ambulansów, 4 wozy dowodzenia oraz 7 pojazdów zabezpieczenia technicznego - ma stanowić wyposażenie jednego ekspedycyjnego batalionu zmotoryzowanego wojsk szwedzkich, który osiągnąć ma wstępną gotowość operacyjną w styczniu 2014.
Zgodnie z warunkami przetargu jest możliwy zakup opcjonalny drugiego batalionu (także 113 wozów) oraz dodatkowych części zamiennych i wsparcia logistycznego. Teoretycznie Szwecja może potrzebować w przyszłości 6-8 podobnie wyposażonych jednostek.
Proces wyboru pojazdów w ramach AWV 2014 został formalnie zainicjowany we wrześniu 2008 z chwilą dostarczenia do FMV odpowiedzi na zapytania ofertowe. Nieoficjalnie wiadomo, że oferty cenowe złożyły spółki ARTEC (Boxer), BAE Systems Hägglunds (SEP 6x6), General Dynamics European Land Systems/MOWAG (Piranha IIIC), Nexter Systems (VBCI - Véhicule Blindé de Combat d'Infanterie) oraz Patria (AMV 8x8). Iveco początkowo zamierzało oferować odmianę pojazdu Frecce (czyli transporter oparty o pojazd Centauro), ale ostatecznie nie złożyło propozycji.
Kilka dni wcześniej, 18 czerwca, słoweńskie ministerstwo obrony (MORS) ostatecznie odebrało od lokalnego partnera Patrii, spółki Rotis/Gorenje-Indop pierwszy pojazd AMV 8x8/SKOV 8x8. Pozostałych 12 z partii pierwotnie planowanej do dostawy pomiędzy lipcem a grudniem 2008 MORS ma odebrać do końca czerwca 2009. Jak RAPORT-wto został poinformowany przez MORS, pierwszy pojazd wyposażony jest w zdalnie sterowany moduł uzbrojenia (Kongsberg Protector) z 12,7-mm wkm oraz podstawowy pakiet środków łączności i wymiany danych (a także w system ostrzegania o zagrożeniach, dostarczony przez Elbit Systems). Gotowe są także pojazdy w odmianach dowódczych dla dowódcy plutonu i kompanii. Wszystkie 13 wozów trafi do 74. Batalionu Zmotoryzowanego, w którym rozpocznie się proces szkolenia personelu. Duża jego część brała udział w procesie prób zdawczo-odbiorczych, których ostatnia, decydująca faza realizowana była od marca 2009.
MORS potwierdziło także w informacji dla RAPORT-wto, iż ministerstwo zamierza zredukować oryginalne zamówienie (135 wozów za 278 mln Euro plus ok. 20 mln Euro na zakup środków łączności i dowodzenia oraz kilkadziesiąt milionów Euro na systemy uzbrojenia). Formalne negocjacje jeszcze się nie rozpoczęły, ale strony przeprowadziły już konsultacje i sprawa powinna być sfinalizowana do końca 2009.
Kontrakt był mocno krytykowany zarówno ze względu na podejrzenia korupcyjne (śledztwo trwa w Finlandii, Słowenii, Austrii i Chorwacji), jak i ze względu na stosunkowo duże koszty programu dającego armii słoweńskiej relatywnie słabo uzbrojone pojazdy - tylko 6 ma być wyposażonych w zdalnie sterowane stanowiska wieżowe z 30-mm działem ATK Mk44 i podwójną wyrzutnią ppk Spike-LR. Wedle ocen analityków, takich pojazdów powinno być 5-6 razy więcej.
Pierwotnie dla programu słoweńskiego zamówione zostały moduły Elbit Systems - zarówno małe z 12,7 mm wkm/40 mm ga, jak i wspomniane zssw. W 2008 kontrakt na zsmu został zerwany i przeniesiony na Kongsberga (Protector). Status kontraktu na wieże UT-30 pozostaje oficjalnie niezmieniony.
Plan renegocjacji kontraktu może mieć związek z zamiarem zwiększenia siły ognia batalionu - miałoby być zamówionych ok. 80-90 pojazdów, ale jednocześnie znacznie więcej systemów wieżowych.
Słowenia była też pierwszym klientem na 120-mm moździerze automatyczne Patria NEMO, których 12 ma być dostarczonych dla pojazdów SKOV 8x8 / Zdjęcie: MORS