Czeski rząd rozpocznie poszukiwania nowego dostawcy myśliwców, jeśli Szwecja nie zmieni swojej oferty leasingu 14 samolotów Saab JAS-39C/D Gripen. Czesi czekają na nową ofertę do listopada.
W 2002, w wyniku ogłoszonego przetargu na zakup wielozadaniowego samolotu dla wojsk lotniczych, Czesi wybrali Gripena. Samoloty miały kosztować 60 mld CZK (ok.3,5 mld USD). Jednak ze względu na problemy budżetowe parlament zablokował zakup i w 2004 ministerstwo obrony zdecydowało o 10-letnim leasingu 14 JAS-39C/D za 19,6 mld CZK (obecnie stanowi równowartość ok. 950 mln USD).
W trakcie dotychczasowych negocjacji dotyczących przedłużenia okresu wypożyczenia szwedzkich myśliwców nie udało się osiągnąć porozumienia. Powodem jest - zdaniem Pragi - zbyt wysoka cena, której żądają właściciele samolotów. Jeśli Szwedzi nie zmienią swojej oferty, to rozpiszemy przetarg i on rozstrzygnie czy Gripen pozostanie w czeskich wojskach lotniczych, powiedział podczas konferencji prasowej premier Czech Peter Necas. Premier nie podał szczegółów tej oferty, ale dziennik Pravo informuje, że Gripen zaoferował jedynie niewielką zniżkę od obecnej kwoty ok. 2 mld CZK rocznie (95 mln USD).
Groźba rozpisania przetargu - choć mało prawdopodobna ze względu na kryzys gospodarczy - nie jest nowa. Praga informowała o tym już w połowie ubiegłego roku (Przetarg na następcę Gripena, 2011-07-15). Obecnie ponownie sięgnięto po ten argument, chcąc uzyskać znaczne obniżenie kosztów leasingu.
Faktem jest bowiem, że wydatki te - podobnie jak spłata zobowiązań za 107 austriackich transporterów opancerzonych Pandur II 8x8 oraz 109 włoskich wielozadaniowych samochodów terenowych Iveco LMV - pochłaniają większość wydatków modernizacyjnych sił zbrojnych. Czechy przeznaczają obecnie na obronę jedynie 1,2% PKB (zobacz: Czeskie problemy, 2011-05-21).
Podobną umowę ze Szwedami zawarli Węgrzy, którzy w 2003 na zbliżonych zasadach wydzierżawili 12 Gripenów do 2016. W styczniu umowę przedłużyli o kolejne 10 lat. Szwedzi zgodzili się na ograniczenie kosztów leasingu przy znacznym zwiększeniu liczby godzin lotu. W rezultacie Węgrzy zaoszczędzą 49 mld HUF (213,2 mln USD; Węgry przedłużyły leasing Gripenów, 2012-01-31)