Altair


Autoryzacja


Resetuj hasło
Autor: Jerzy Butkiewicz

Wypowiedzenie 28 lipca 1914 Serbii wojny przez Austro-Wegry spowodowało mobilizację armii, floty i nielicznego austro-wegierskiego lotnictwa (k.u.k. Luftfahrttruppen - k.u.k.LFT). Liczyło ono niespełna 90 pilotów i ok. 40 samolotów (nie licząc szkolnych i wodnosamolotów). Na bazie istniejących parków lotniczych, zgodnie z rozkazami mobilizacyjnymi sformowano kompanie lotnicze (Fliegerkompanie - Flik), wyposażono je w sprzęt i wysłano na front. Podstawowymi typami samolotów będącymi w wyposażeniu Flików były konstrukcje Lohnera, Pfeilflieger typ B i typ C.

Albatros B.I 20.01 w Muzeum Wojny w wiedeńskim Arsenale / Zdjęcie: Andrzej Ziober

W warunkach polowych szybko okazało się, że były one bardzo delikatne, dodatkowo miały błędy konstrukcyjne, powodujące wiele awarii i kraks. Austro-węgierskiemu lotnictwu zagroziła utrata możliwości prowadzenia działań bojowych, spowodowana brakiem sprawnych samolotów.

W tej sytuacji - wobec braku odpowiednich konstrukcji krajowych - postanowiono zwrócić się do przedsiębiorstw niemieckich o pilną sprzedaż licencji na samolot rozpoznawczy. Zlokalizowane na lotnisku Berlin - Johannistahl zakłady Albatros Flugzeugwerke GmbH zaproponowały k.u.k. LFT opracowany przez Ernsta Henkla nowoczesny dwumiejscowy dwupłat rozpoznawczy Albatros DD (DoppelDecker - dwupłatowiec) noszący oznaczenie lotnictwa wojskowego Albatros B.I .

Ponieważ w tym czasie nie pojawiły się jeszcze samoloty myśliwskie, Albatros B.I nie miał uzbrojenia obronnego. Skonstruowano go w 1913 i był aktualnie produkowany na potrzeby lotnictwa niemieckiego.

Propozycję Albatros Flugzeugwerke GmbH przyjęto i licencję zakupiono. Zgodnie z kontraktem, dostawca - oprócz przekazania dokumentacji - wyprodukował wzorcowy samolot oznaczony Albatros ODD (Osterreichische DoppelDecker). W październiku 1914 wzorcowy egzemplarz przybył do Wiednia, gdzie przekazano go zakładom Osterreichische Albatros Werke GmbH (później zakłady te zmieniły nazwę na Phoenix-Flugzeugwerke AG) w Wiedniu-Stadlau, które miały produkować licencyjne Albatrosy. Jednocześnie nadano mu stosowane w k.u.k. LFT oznaczenie wojskowe: 20.01, gdzie cyfra 2 oznaczała producenta, w tym wypadku zakłady Albatros, kolejna cyfra wersję produkcyjną, a cyfry po kropce - kolejną maszynę w serii.

W fabryce Osterreichische Albatroswerke wprowadzono pewne zmiany w konstrukcji (m.in. skrzydeł) zaproponowane przez prof. Knollera, a przede wszystkim przystosowano do montażu, zamiast oryginalnego silnika Mercedes D.I (105 PS), krajowego silnika Hiero 145 produkowanego przez Osterreichische Industriewerke Warchalowski, Eisler u. Cie. o tej samej mocy.

Albatrosa B.I szybko wprowadzono do produkcji i już pod koniec 1914 jednostki lotnicze zaczęły otrzymywać nowe samoloty. Kryzys sprzętowy został zażegnany.

Wiedeńska fabryka produkowała Albatrosy B.I w kilku wersjach produkcyjnych:

  • 20 - ze skrzydłami dostarczonymi przez Knoller,
  • 21 - z silnikiem Hiero 145,
  • 22 - z importowanym silnikiem Mercedes D.I i ze skrzydłami dostarczonymi z zakładów Knoller,
  • 23 - z silnikiem Hiero 145 ze skrzydłami dostarczanymi z zakładów Knoller,
  • 24 - z silnikiem Hiero 145,

Zakupiono również pewną ilość Albatrosów B.I w Niemczech, produkcji macierzystej fabryki w Johannistahl.

Albatrosy B.I szybko rozpowszechniły się w kompaniach lotniczych i umożliwiły działalność rozpoznawczą na rzecz armii. Były też bohaterami kilku niecodziennych zdarzeń: m.in. samolot o nazwie Steffl dostarczał pocztę do i z oblężonego przez wojska rosyjskie Przemyśla, a 12 stycznia 1915 po raz pierwszy w historii lotnictwa przeprowadzono za pomocą radiostacji zamontowanej na Albatrosie B.I Muzzl z załogą Oblt. Max Hesse i Oblt.Ludwig Dumbacher kierowanie ogniem artyleryjskim z samolotu.


Albatros

B.I 23.08 - ładowanie poczty / Zdjęcie: via Jerzy Butkiewicz

Na Albatrosach B.I rozpoczynały swoją karierę lotniczą późniejsze asy k.u.k.LFT, takie jak Benno Fiala (na samolotach 21.11 i 21.13), Godwin Brumowski (21.19, 21.29), Friedrich Hefty (24.01), Adolf Heyrowski (24.06, 24.08), Ludwig Hautzmayer.

Pod koniec wojny Albatrosy B.I wycofano z jednostek frontowych, ale nadal stanowiły wyposażenie szkół lotniczych i jednostek zapasowych.

Oprócz Austrii i Niemiec Albatrosy B.I używane były też przez lotnictwo bułgarskie i tureckie (dostawy z Niemiec). Po wojnie lotnictwo polskie eksploatowało przez krótki czas 5 Albatrosów B.I produkcji niemieckiej i austriackiej w szkołach lotniczych.

Jakie były dalsze losy samolotu-protoplasty, Albatrosa B.I 20.01?

Przez pewien czas przebywał w fabryce, a potem został przekazany lotnictwu wojskowemu.

Nigdy nie trafił na front, natomiast pełnił służbę jako samolot szkolny. Przetrwał I w. św. i trafił do ówczesnego Muzeum Armii. Po II. w. św. wiele lat przeleżał w magazynie. W latach 1964 i 1984 przeszedł wielostopniową restaurację, między innymi brakujący oryginalny silnik zastąpiono atrapą z drewna, i aktualnie jest ozdobą Wiedeńskiego Muzeum Historii Armii.


Aeroplan - 1/2010
Drukuj Góra
www.altair.com.pl

© Wszelkie prawa zastrzeżone, 2007-2024 Altair Agencja Lotnicza Sp. z o. o.