MON zdecydowane jest zmodernizować aż 318 czołgów T-72 w oparciu o potencjał technologiczny Zakładów Mechanicznych Bumar Łabędy oraz innych przedsiębiorstw tak zwanej Śląskiej Grupy Pancernej. Zapowiedział to publicznie w wąskim gronie wiceminister obrony Sebastian Chwałek.
Pierwszy raz taka deklaracja padła na zamkniętym forum 24 lipca 2018 podczas posiedzenia Zespołu Trójstronnego ds. Rozwoju Przemysłowego Potencjału Obronnego i Technicznej Modernizacji Sił Zbrojnych (skupia on przedstawicieli rządu, pracodawców oraz związkowców) w Centrum Partnerstwa Społecznego Dialog w Warszawie. Sprawozdanie z przebiegu obrad ujawnił Biuletyn Związkowy NSZZ Solidarność Mesko S.A. (nr 31/2018 z 13.09.2018).
Z biuletynu dowiadujemy się, że minister Chwałek podał, że są co prawda trudności z tempem wydatkowania środków resortu obrony na modernizację sił zbrojnych, ale jak powiedział – w 2018 ¼ z kwoty 41 mld zł budżetu MON przeznaczona jest na modernizację. Dalej w relacji czytamy:… Kolejne 20 mld w perspektywie kilkurocznej, w skali każdego roku, będzie odpowiednio rozłożone, aby ta dodatkowa część w dużej mierze była skierowana na zakup sprzętu wojskowego…
W dalszej części sprawozdania znajdujemy informacje o rozmowach MON – Łabędy na temat modernizacji czołgów T-72: Jest deklaracja zarządu spółki BUMAR-ŁABĘDY (pisownia jak w oryginale – przyp. redakcji), co do szybkości i mocy przerobowych. Jednocześnie w firmie modernizowane są czołgi Leopard. Resort obrony narodowej jest zainteresowany też innymi zamówieniami, których realizację można powierzyć BUMAR-Łabędy. Mogłyby zrealizować np. produkcję czołgów nowego typu. To wszystko wymaga jednak wzajemnego zrozumienia i współpracy…
Z tego samego źródła pochodzą dalsze informacje na temat wystąpień kolejnych dyskutantów warszawskiej debaty. W odpowiedzi na pytania związkowców Solidarności wówczas aktualny, a obecnie już były prezes Zarządu PGZ – Jakub Skiba podał, że fundusze na zakup od amerykańskich korporacji United Technologies/Pratt Whitney przez PGZ części akcji rzeszowskiego Zakładu Napędów Lotniczych i powiązanie w ten sposób Polskiej Grupy Zbrojeniowej z WSK PZL-Kalisz pochodziły z zewnątrz – od Agencji Rozwoju Przemysłu.
Jakub Skiba przedstawił związkowcom dane obrazujące działalność podległych PGZ spółek w pierwszym półroczu 2018. Czytamy w sprawozdaniu:
W ciągu 5 miesięcy 2018 nastąpił wzrost przychodów ogółem ze sprzedaży wszystkich spółek o 122 mln zł w stosunku do analogicznego okresu ubiegłego roku. Na ten wynik złożyły się przede wszystkim wyniki takich spółek jak: Huta Stalowa Wola (HSW) – 27 mln zł, Rosomak – 13,5 mln zł, Wojskowe Zakłady Uzbrojenia (WZU) – 13 mln zł. W dobrej płynności finansowej znajdują się spółki: WZU, Wojskowe Zakłady Lotnicze -1 (WZL-1), Wojskowe Centralne Biuro Konstrukcyjno-Technologiczne (WCBKT), a niskie zadłużenie ma miejsce w spółkach Wojskowych Zakładów Motoryzacyjnych (WZM) i WZL-4. Jest również czołówka eksporterów – NITRO-CHEM – 98,5 mln zł STOMIL – 61 mln zł (te dwie spółki w 100% produkują poza zamówieniami MON, na eksport) i MESKO – 33 mln zł.
Mamy też do czynienia ze zjawiskami negatywnymi. Objawem tego jest nadmierny poziom zadłużenia 11 spółek, powyżej 70%, np. BUMAR-ŁABĘDY, AUTOSAN, 18 spółek zadłużonych jest powyżej posiadanych kapitałów własnych. Wśród nich: BUMAR-ŁABĘDY. Relatywnie wysoki poziom zadłużenia posiadały również HSW, AUTOSAN, ZM TARNÓW, DEZAMET, ROSOMAK, JELCZ, MASKPOL. Podobne problemy dotyczą również spółek: CENZINU, OBR CTM, OBRUM, Stoczni Wojennej, STOMIL. WZL-1 i inne. Przyczyny są różne. Np. wynikają z problemów z realizacją planowanych kontraktów – 9 kontraktów anulowano na łączną kwotę 32,5 mln zł; 12 kontraktów na łączną kwotę 192 mln zł miało status zagrożonych; 105 kontraktów na kwotę 1,5 mld zł było opóźnionych. Generalnie przychody ze sprzedaży były niższe niż zakładano w planach rzeczowo-finansowych, np. WZI – tylko 9% realizacji zakładanych przychodów, WZM – 21 %, MASKPOL – 34%, Stocznia Wojenna – 40%, OBRUM – 45%, BUMAR-ŁABĘDY – 47%, MESKO – 53%. Inne przyczyny to kary umowne, płacone przez przedsiębiorstwa za nieterminową realizację kontraktów, nieprawidłowo zawarte kontrakty, czy sposób zarządzania nieadekwatny do potrzeb… (Wszystkie nazwy zachowaliśmy w oryginalnej pisowni Biuletynu Związkowego NSZZ Solidarność Mesko S.A.)