Największą sensacją tegorocznego Heli Expo była bez wątpienia prezentacja śmigłowca, o którym wszyscy mówili od dawna, ale tylko nieliczni wiedzieli, jak będzie wyglądał. Mowa o najnowszym projekcie francusko-niemiecko-hiszpańskiego konsorcjum Eurocopter i chińskiego AVIC II - EC175.
Początki EC175 sięgają 2004, gdy ówczesny prezydent Francji Jacques Chirac przebywał z wizytą w Chinach. Jedno z zawartych wtedy porozumień dotyczyło wspólnego opracowania śmigłowca średniego, który byłby dostępny na rynku około 2010. Przewidywano wówczas, że finalizacja umowy powinna nastąpić w marcu 2005. Atmosferę podgrzało wystąpienie ówczesnego prezesa Eurocoptera, Fabrice'a Brégiera podczas Heli Expo 2005, który oznajmił, iż konsorcjum planuje opracowanie nowego wiropłata, zapełniającego lukę pomiędzy EC155 i EC225. Bregier dodał też, że spodziewa się potwierdzenia tej wiadomości w następnych miesiącach. Jednak dopiero 12 października 2005 miało miejsce podpisanie ostatecznego porozumienia pomiędzy Eurocopterem i przemysłem chińskim w sprawie opracowania i certyfikacji modelu 175. Postanowiono też, że Chińczycy otrzymają pomoc finansową w wysokości 7,5 mln euro.
WSPóLNYMI SIŁAMI
Oficjalnie umowę współpracy pomiędzy konsorcjum Eurocopter i chińskim AVIC II zawarto 5 grudnia 2005. Sygnowali ją prezesi obydwu przedsiębiorstw - Fabrice Brégier i Zhang Hongbiao, w obecności premierów Dominique'a de Villepin i Wen Jiabao. Europejczycy i Chińczycy zobowiązali się do zainwestowania w program po 300 mln USD.
Zakładano wówczas, że pięcioletnia faza rozwojowa rozpocznie się na początku 2006. Oblot prototypowego śmigłowca miał nastąpić w 2009, a uzyskanie certyfikatów EASA i władz lotniczych Chin - w 2011. W tym samym roku ma też rozpocząć się produkcja maszyn seryjnych.
We wrześniu 2006 Komisja Europejska przyznała pomoc dla programu badawczo-rozwojowego EC175 w wysokości 100 mln euro. Kwota ta została zapłacona Eurocopterowi przez rząd Francji.
16 stycznia 2006 do zakładów Eurocoptera w Marignane przybyła pierwsza grupa około 30 Azjatów, którzy weszli w skład Biura Konstrukcyjnego Eurocopter - Chiny. W ciągu następnych miesięcy liczba chińskich specjalistów wzrosła do niemal 50. Ich pierwszym zadaniem było zdefiniowanie podstawowych wymagań co do współpracy przemysłowej w programie EC175. Następnie omawiano i wyznaczano zadania stawiane obydwu partnerom, a potem wykonywano prace studialne, związane z konstruowaniem i produkcją śmigłowca. Wybrano także dostawców głównych zespołów wiropłata - podwozia, elementów instalacji elektrycznej, silnika i modułu akcesoriów przekładni głównej.
Wstępny przegląd konstrukcji EC175 zakończono 5 grudnia 2006. Wtedy też inżynierowie z Chin powrócili do macierzystych zakładów, aby rozpocząć konstruowanie poszczególnych elementów śmigłowca. Informacje i rysunki (tworzone za pomocą oprogramowania komputerowego CATIA V5) wymieniane są pomiędzy wytwórniami za pośrednictwem kodowanych szerokopas-mowych łączy internetowych. Ostateczny wygląd konstrukcji seryjnej został zatwierdzony dokładnie rok potem.
Obecnie trwa produkcja pierwszego egzemplarza EC175.
NOWOCZESNY I BEZPIECZNY
Producent nie ujawnił dokładnych wymiarów EC175. Wiadomo tylko, że śmigłowiec będzie mógł przewieźć maksymalnie 16 pasażerów, zajmujących cztery rzędy foteli. Jego maksymalna masa startowa wynosić ma 6-8 t. Załoga wiropłata składać się będzie z jednego pilota w przypadku lotów VFR i dwóch podczas lotów IFR. Wyposażenie kabiny stanowić będzie awionika glass cockpit, obejmująca cztery kolorowe ciekłokrystaliczne wyświetlacze z aktywną matrycą o wymiarach 152 x 203 mm. Opcjonalnie na środku tablicy przyrządów można będzie zabudować piąty wyświetlacz, pokazujący dane dotyczące wykonywanej misji.
Zespół napędowy stanowić mają dwa silniki turbinowe Pratt & Whitney Canada PT6C-67E, o mocy ok. 2000 KM (1470 kW), wyposażone w elektroniczny układ sterowania FADEC nowej generacji. Dzięki nim śmigłowiec ma rozwijać prędkość nigdy nie przekraczaną 280 km/h. Promień działania wynosić ma ok. 560 km.
EC175 ma mieć pięciołopatowy wirnik nośny z bezprzegubową głowicą Spheriflex oraz czteroosiowy cyfrowy automatyczny układ sterowania lotem i klasyczne trójłopatowe śmigło ogonowe. Producent twierdzi, że śmigłowiec będzie bardzo przyjazny dla użytkowników, jak i dla otoczenia, dzięki niskiemu poziomowi drgań i emitowanego hałasu, o wiele niższemu od wymagań ICAO.
Wszystkie zbiorniki paliwa zostały umieszczone pod płaską podłogą kabiny, dzięki czemu stanowią dodatkowy element pochłaniający energię zderzenia z ziemią w przypadku awaryjnego lądowania. Zdaniem przedstawicieli producenta EC175 przekracza pod tym względem wymagania stawiane przez standardy certyfikacyjne EASA CS29.
Pasażerowie będą wsiadali do kabiny przez dwie pary bocznych, odsuwanych drzwi. Duże okna nie tylko zapewnią możliwość podziwiania widoków podczas lotu, ale także mogą służyć jako wyjścia awaryjne w przypadku katastrofy. Dodatkowy komfort zapewni automatyczna instalacja klimatyzacji (oddzielna dla załogi i pasażerów). Wersja poszukiwawczo-ratownicza ma mieć duży przedział bagażowy, dostępny z kabiny za pośrednictwem dwóch włazów. Oprócz tego na pokładzie znajdować się będą dwie tratwy ratunkowe, mieszczące 12-18 osób.
Duże pływaki, zabudowane w przedniej i tylnej części kadłuba, będą cały czas gotowe do działania podczas lotu i mogą być napełnione nawet przy dużej prędkości. Śmigłowiec ma być przystosowany do bezpiecznego wodowania przy stanie morza wynoszącym 6.
TYLKO DLA CYWILóW?
Eurocopter może pochwalić się zamówieniami na 111 nowych śmigłowców, co ciekawe, zdobytymi podczas tegorocznego Heli Expo. Wśród nabywców EC175 są: Bond, Bristow Group z USA (12, zaprezentowana jako pierwszy klient podczas Heli-Expo 2008), Dancopter, ERA, Global Vectra z Indii, Halvorson Group (5 plus 5 w opcji), Heli-Union z Francji, HNZ z Nowej Zelandii, NHV z Belgii, Pegaso z Meksyku, UTair z Rosji, będący największym prywatnym operatorem śmigłowców w tym kraju (15 z opcją na kolejnych 15) oraz VIH Aviation Group z Kanady, także anonsowana jako jeden z pierwszych klientów.
Śmigłowce będą produkowane zarówno we Francji w Marignane, jak i w Chinach w zakładach Harbin Aviation Industry Group, stanowiących część korporacji AVIC II. Każdy kraj będzie miał własną linię montażową i będzie samodzielnie dokonywał odbioru gotowych maszyn.
EC175 ma być wykorzystywany do transportu załóg na platformy wiertnicze na morzu, dalekodystansowych misji poszukiwawczo-ratowniczych, działań na rzecz służb porządku publicznego i do zadań ratownictwa medycznego, a także jako śmigłowiec do przewozu ludzi biznesu i VIP-ów.
Według prognoz producenta, w ciągu 20 lat na całym świecie sprzedanych zostanie 800 egzemplarzy EC175, z czego aż 300 w Chinach. Co warte uwagi, chińskie śmigłowce będą przeznaczone przede wszystkim dla wojska. Chińska Armia Ludowo-Wyzwoleńcza zamierza w latach 2015-2020 wprowadzić do służby EC175 (pod oznaczeniem Z-15), które zastąpią w służbie używane obecnie Mil Mi-8, Sikorsky S-70 oraz Harbin Z-8 i Z-9 (licencyjne wersje SA 321 Super Frelon i AS365N Dauphin). Planowane jest też użycie go przez Marynarkę Wojenną do zadań zwalczania okrętów podwodnych.
Zdjęcia i rysunki: Eurocopter
