Altair


Autoryzacja


Resetuj hasło
Autor: Dariusz Sałata, Krzysztof Sałata, Andrzej Wrona

Większość eksploatowanych w polskim lotnictwie wojskowym, po II wojnie światowej, samolotów bojowych, remontowana była w Wojskowych Zakładach Lotniczych nr 2 SA w Bydgoszczy. Przez ich hale przewijały się MiG-15, MiG-17, UT MiG-15, Lim-1, Lim-2, SB Lim-2, TS-11, Su-22, MiG-29. Również dziś zakłady, przekształcone w spółkę akcyjną, są głównym partnerem Ministerstwa Obrony Narodowej, wykonując prace na samolotach Su-22 i MiG-29. Remonty tych pierwszych zakończono w 2005. Ostatnimi wyremontowanymi były: Su-22M4 numer boczny 7411 (zakończenie remontu 24 listopada 2004) oraz Su-22UM3K numer boczny 508 (zakończenie remontu 24 marca 2005). W sumie WZL Nr 2 przez 14 lat, wykonały pierwszy remont średni na 77 Su-22M4 i 17 Su-22UM3K oraz drugi remont średni na odpowiednio 5 i 7 egzemplarzach.

Ekipa WZL Nr 2 podczas prac modernizacyjnych

Choć obecnie Su-22 Sił Powietrznych już się nie remontuje, nie oznacza to, że samoloty te nie trafiają do Bydgoszczy. Od kilku lat Zakłady, we współpracy z ITWL, prowadzą program przedłużania ich resursów (o 2 lata i 200 godzin). Zakres robót dla każdego egzemplarza określany jest na podstawie oceny jego stanu technicznego i analizy wykonanych na nim wcześniej prac. W bieżącym roku zostanie przedłużony resurs ok. 20 egzemplarzy Su (kolejnych 8 przejdzie procedurę przedłużenia na miejscu w jednostkach).

W bydgoskich zakładach nadal remontują samoloty MiG-29. Zakończono już remonty egzemplarzy ex-niemieckich. Obecnie trafiają tu samoloty z Mińska Mazowieckiego. Na ten rok zakontraktowano remont 6 egzemplarzy. Wraz z remontem samolotów prowadzony jest program wydłużenia ich resursu do 4000 godzin i 40 lat eksploatacji. W miarę potrzeb WZL Nr 2 prowadzą także, na zlecenie MON, prace okresowe na tych samolotach.

NIE TYLKO WOJSKOWE

Działalność bydgoskich WZL-i nie ogranicza się jedynie do wymienionych prac. Zakłady wykonują szereg usług dla odbiorców, także spoza lotnictwa. Prowadzą przeglądy i remonty samolotów Zodiak, naprawy i serwisowanie innych samolotów cywilnych, malowanie samolotów wojskowych i cywilnych, pojazdów samochodowych.

Kabina zmodernizowanego Su-22M4...

Dział mechaniczny, oraz zmodernizowana niedawno galwanizernia, wykonują coraz więcej zleceń na rzecz zewnętrznych podmiotów.

Obok inwestycji w park maszynowy, Zakłady duży nacisk kładą na doskonalenie systemów zarządzania i podnoszenie jakości wykonywanych prac. W 2007 jako drugie w Polsce (po WZL Nr 4) wdrożyły normę AS 9100.

PROGRAM MODERNIZACJI SU-22

Wśród wielu wdrożeń, zrealizowanych w bydgoskich zakładach, na szczególną uwagę zasługuje modernizacja samolotów Su-22. Prace modyfikacyjne na polskich Su prowadzone były w poprzednich latach, jednak miały jedynie ograniczony zakres. Obejmowały montaż nowych świateł antykolizyjnych, GPS, ILS/VOR i TACAN. Cały czas WZL Nr 2 starały się zainteresować polski MON głębszą modernizacją samolotów tego typu, jak dotychczas bezskutecznie. Mając duże doświadczenie w remontach Su-22 oraz dysponując odpowiednim zapleczem naukowo-badawczym, bydgoskie zakłady starają się dotrzeć z ofertą remontów i modernizacji do zagranicznych odbiorców. Zaowocowało to nieznanym u nas szerzej kontraktem na modernizację Su-22 jednego z afrykańskich państw (nieoficjalnie wiadomo, że chodzi o Angolę).

...i ta sama kabina przed modernizacją

Zlecenie objęło przywrócenie samolotów do stanu lotnego, a następnie odpowiednią ich modernizację, która podniesie ich wartość bojową. Jako cel programu modernizacji postawiono lepsze zintegrowanie pilota z samolotem (system HUD, MFCD, HOTAS), zapewnienie mu łatwiejszego kontaktu z zewnętrznym otoczeniem podczas wykonywania czynności w kabinie, oraz zwiększenie precyzji wykorzystania dostępnych środków bojowych (INS, GPS). Warunkiem koniecznym było jednoczesne zachowanie kompatybilności wyposażenia kabiny pilota z tym stosowanym w nowoczesnych zachodnich samolotach bojowych.

W ramach modernizacji samoloty otrzymały następujące systemy: MDP - komputer misji i wizualizacji, HUD - wyświetlacz przezierny (z górnym centralnym pulpitem sterowania i kamerą PDU+UFCP+CTVS), MFCD - wyświetlacz LCD 6x8 cali, INS - bezwładnościowy układ nawigacyjny zintegrowany z GPS, ADC - komputer danych powietrznych, DTS - system transferu informacji, VTR - system rejestracji sygnału wideo i dźwięku, FDR - układ rejestracji parametrów lotu dla nowej awioniki, ARB - interfejs systemu uzbrojenia, AVB - interfejs systemu awioniki, ADI - rezerwowy sztuczny horyzont. Zainstalowano szyny danych MUX BUS 1553B. System uzbrojenia został zintegrowany z nowym komputerem MDP za pomocą interfejsu ARB. Za pomocą interfejsu AVB zintegrowano radiostację, radiowysokościomierz, system sygnalizacji SAS-4. Równocześnie z samolotu usunięto systemy RSBN, SRO-2 i SO69. Urządzenia UFCP (Górny panel wprowadzania danych), HUD (na którym wyświetlane są wszystkie niezbędne dane), MFCD (Wielofunkcyjny wyświetlacz sterujący) zapewniają pilotowi czytelne wskazania, potrzebne do wykonania zadania, oraz pozwalają na wygodne wprowadzanie danych w czasie rzeczywistym. Zmiana zakresów pracy nowego wyposażenia jest dokonywana za pomocą systemu HOTAS. System ten pozwala na przełączanie dowolnych, potrzebnych funkcji sterowania urządzeniami w dowolnej fazie lotu.

Przykładowe zobrazowanie na wyświetlaczu przeziernym HUD

Tak zmodernizowany samolot zyskał możliwoś-ci zwiększenia precyzji zastosowania środków bojowych dzięki zastosowaniu nowego układu nawigacyjnego.

Uproszczeniu uległ proces szkolenia i zastosowania bojowego dzięki systemowi rejestracji video VTR+CTVS i wprowadzania danych taktycznych i nawigacyjnych DTS (system planowania misji za pomocą komputera PC) oraz symulacji ataku z podwieszonymi środkami bojowymi.

Nowy system zapewnia możliwość wprowadzenia precyzyjnej mapy topograficznej. Jest także otwarty na rozbudowę o dowolny system nawigacyjny, lub uzbrojenia, współpracujący z szyną MUX BUS 1553B lub Arinc 429.

W oparciu o egzemplarz Su-22M4 znajdujący się w gestii bydgoskich zakładów powstał nielotny demonstrator technologii. Właściwe prace ekipa WZL Nr 2 przeprowadziła na miejscu u odbiorcy, modernizując dwa egzemplarze.

Tam też przeprowadzono odpowiednie próby, uzyskując pozytywne efekty.

Zdjęcia: WZL Nr 2


Skrzydlata Polska - 10/2008
Drukuj Góra
www.altair.com.pl

© Wszelkie prawa zastrzeżone, 2007-2024 Altair Agencja Lotnicza Sp. z o. o.