Altair

Na poligonie Krivolak w Macedonii Północnej odbyły się (17 maja do 2 czerwca 2021) największe od włączenia Skopje do NATO manewry Sojuszu Atlantyckiego – bałkańska część wielkich ćwiczeń międzynarodowych z wiodącym udziałem US Army – Defender Europe 21, rozgrywanych jednocześnie przez 28 tys. żołnierzy z 26 państw w 30 miejscach Europy na obszarze 12 krajów.

W Macedonii Północnej manewry nosiły kryptonim Odłuczen Udar 21, a na Krivolak – największy poligon wojskowy w Europie południowo-wschodniej (225 km²) usytuowany na wschodzie centralnej części kraju, nieopodal miasta Negotino, ściągnięto ponad 1500 żołnierzy macedońskich, amerykańskich, bułgarskich i greckich. Na Krivolak macedońscy i amerykańscy saperzy zbudowali specjalną drogę startową dla rozpoznawczych i bojowych bezzałogowców. Poligonem na stałe zainteresowani są i Amerykanie, i Brytyjczycy.

Podczas ćwiczeń przetestowano po raz pierwszy w Północnej Macedonii wsparcie z powietrza działań wojsk lądowych za pomocą grupy greckich żołnierzy sił specjalnych – naprowadzających samoloty i podświetlających cele. W roli maszyn wsparcia wystąpiły dwa greckie F-16 Block 50 (jednomiejscowy C,  nr taktyczny 073, i dwumiejscowy D, nr takt. 078). Oba myśliwce wydzielono ze składu 347. eskadry Perseus z bazy Nea Aghialos (111. greckie skrzydło taktyczne).

Wojska lotnicze Macedonii Północnej reprezentował śmigłowiec transportowo-bojowy Mi-8MT z eskadry wiropłatowej bazującej w Petrovec. Z jego pokładu desantowano na linach żołnierzy sił specjalnych. W akcji znalazły się także kołowe transportery opancerzone 4x4 Thyssen Henschel TM-170 Hermelin (na podwoziach wozów Mercedes-Benz Unimog), które armia północnomacedońska otrzymała z RFN. Zostały one lokalnie zmodyfikowane w zakładach 11 Oktombri – Eurokompozit i dostosowane do zabudowy kaemów PKT 7,62 mm lub NSV 12,7 mm

Transportery TM-170 i odziedziczone po poprzedniej epoce rosyjskie kołowe BTR-70/80, oraz gąsienicowe MT-LB i bwp BMP-2 w składzie wojsk lądowych Macedonii Północnej mają być wkrótce zastąpione nowoczesnym sprzętem. Rząd w Skopie zamówił 96 amerykańskich czterokołowych JLTV Oshkosh Defence i 54 ośmiokołowe Strykery. Niestety, nie doszła do skutku już niemal pewna dostawa z Polski siemianowickich Rosomaków. Ich miejsce zajmą właśnie Strykery z USA w 3 wariantach: M1126 – podstawowy transporter piechoty, M1130 – pojazd dowodzenia i M1129 – wóz moździerzowy. Skopje planuje  w sumie do 2024 – zgodnie z deklaracją państwa wstępującego do NATO w 2020 – wyposażyć wojska lądowe w 150 amerykańskich kołowych pojazdów opancerzonych dla deklarowanej na potrzeby międzynarodowych sił NATO grupy bojowej lekkiej piechoty, złożonej z 1000 żołnierzy.

Na poligonie Krivolak pokazano także broń z czasów jugosłowiańskich – m.in. moździerze kal. 120 mm, ale również zakupione w sąsiedniej Serbii wyrzutnie artyleryjskich pocisków rakietowych 128 mm – M-63 Płamen (nabyto ich 12 plus amunicję).

Na podstawie relacji Igora Bożinovskiego, zdjęcia: Igor Bożinovski