Dzisiaj, 8 lutego 2022, w Klubie Wojskowej Akademii Technicznej szef MON ogłosił powołanie nowego komponentu Sił Zbrojnych RP – Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni (WOC). Na stanowisko dowódcy WOC został wyznaczony dyrektor Narodowego Centrum Bezpieczeństwa Cyberprzestrzeni gen. bryg. Karol Molenda.
Początków powstania WOC należy upatrywać w szczycie państw NATO w 2016 w Warszawie, kiedy na forum sojuszniczym uznano domenę cyberprzestrzeni jako piątą domenę operacyjną. Efektem rosnącej roli cyberprzestrzeni było zatwierdzenie we wrześniu 2019 przez MON Koncepcji Organizacji i funkcjonowania Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni. 2 miesiące później w życie weszła decyzja MON w sprawie organizacji i funkcjonowania systemu cyberbezpieczeństwa w resorcie obrony narodowej (Decyzja 396/NCBC/MON).
Działania te wpisały się w realizowany przez MON od początku 2019 program CYBER.MIL.PL. Niedawno przygotowano też drugą odsłonę CYBER.MIL 2.0, opartą na 5 filarach, takich jak:
- budowanie struktur i infrastruktury cyberbezpieczeństwa;
- edukacja, szkolenie, trening;
- rekrutacja i aktywna rezerwa;
- budowanie silnej pozycji międzynarodowej;
- pozyskiwanie i tworzenie narzędzi dla pełnego spektrum działania w cyberprzestrzeni.
Program zakłada też m.in. utworzenie Centrum Połączonych Operacji w Cyberprzestrzeni, budowę największego w Europie cyberpoligonu, zaangażowanie w projekty cyber żołnierzy rezerwy, organizację ligi rozgrywek CFT (Capture The Flag) i nawiązanie współpracy ze środowiskiem e-sportu.
Utworzenie WOC jest zatem kolejnym działaniem ukierunkowanym na rozwój krajowych zdolności do działań w domenie cyber. Nowy komponent wojsk został utworzony na bazie Narodowego Centrum Bezpieczeństwa Cyberprzestrzeni (NCBC) i jednostek podlegających. Będzie formacją regularną, zdolną do rozpoznania, obrony i działań ofensywnych. WOC będzie kontynuować wysiłki NCBC. Podlegać mu będą jednostki poziomu taktycznego.
– Żołnierze, w tym żołnierze w cyberprzestrzeni, każdego dnia odbierają setki ataków. Współczesne zagrożenia skupiają się wokół nowych technologii, dlatego musimy inwestować w odpowiednie zaplecze techniczne. Po pierwsze działamy w defensywie, działaniach obronnych. Po drugie: rozpoznanie – przeciwnika, jak i infrastruktury. Po trzecie: ofensywa, czyli nasz miecz. Z reguły działamy po cichu. Jeśli o nas nie słyszycie, to znaczy, że dobrze realizujemy swoje działania – powiedział gen. bryg. Karol Molenda, dowódca WOC. Współczesne konflikty wymuszają nowe oblicze armii, więc jesteśmy – działamy niczym cyfrowe serce armii. Nasze istnienie jest możliwe dzięki specyfice nowych konfliktów, ale także dzięki zrozumieniu, że jest konieczność powstania WOC – dodał.
Konsolidowanie wojsk działających w cyberprzestrzeni w ramach wyspecjalizowanej formacji jest realizowane w wielu państwach dostrzegających rolę domeny cyber. Przykładem takiego państwa jest Wielka Brytania, w której w 2020 skonsolidowano formacje cyberbezpieczeństwa w ramach National Cyber Force. Z kolei w Niemczech w 2017 obok Bundeswehry powołano dowództwo cybernetyczne i przestrzeni informacyjnej (CIR, Cyber- und Informationsraum). W USA wojska działające w tej domenie skonsolidowano w ramach United States Cyber Command (USCYBERCOM) utworzonego w 2010, które uzyskało status pełnoprawnego dowództwa w 2018. W Izraelu zaś domena cyberbezpieczeństwa jest zabezpieczana przez CERT Israel National Cyber Directorate i J6&Cyber Defence Directorate.
Rozwój wojsk odpowiadających za cyberbezpieczeństwo jest szczególnie widoczny w państwach szeroko pojętego Zachodu. Jest to związane z dużą aktywnością w sieci (w tym częstych działań ofensywnych) podmiotów z ChRL, FR, czy też Iranu. Wpływ na to ma także używanie domeny cyber przez różne formacje terrorystyczne. Skala zagrożeń wymaga zatem tworzenia dedykowanych jednostek do zapewnienia bezpieczeństwa państwa i obywateli w cyberprzestrzeni.