Powoli kończy się pewna epoka. Po 19 latach służby odchodzą z Polskich Linii Lotniczych LOT pierwsze Boeingi 767. Ich historia wiąże się bardzo mocno z historią samego LOT-u z ostatnich dwóch dekad. Były to samoloty, które rozpoczęły flotowy przełom w Polskich Liniach Lotniczych i znacząco przyczyniły się do podniesienia komfortu podróżujących na trasach transatlantyckich z Polski.
Wszystko zaczęło się ponad 20 lat temu, kiedy flota naszego narodowego przewoźnika składała się wyłącznie z samolotów produkcji radzieckiej. Pod koniec lat 1980. rozpoczęły się rozważania na temat pozyskania do obsługi tras północnoamerykańskich nowych samolotów. Było to spowodowane kilkoma kwestiami. Po pierwsze Iły-62M, nawet po doposażeniu w rejestratory parametrów lotu, nie wzbudzały zaufania pasażerów, którzy pamiętali dwie wielkie katastrofy z udziałem samolotów tego typu - Mikołaja Kopernika w 1980 i Tadeusza Kościuszki w 1987. Po drugie, w zestawieniu z produktami zachodnimi, były to konstrukcje przestarzałe, jeżeli chodzi o możliwości i właściwości obsługowe.
W STRONĘ ZMIAN
Zdobycie nowego typu odrzutowców było jednak trudnym zadaniem. ZSRR nie produkował samolotów, które mogłyby stanowić alternatywę dla Iłów-62, zaś z przyczyn politycznych pozyskanie samolotów zachodnich nie wchodziło w grę.
Konieczne było jednak wprowadzenie do eksploatacji samolotu oferującego większe bezpieczeństwo i wyższy komfort podróży - w tym celu PLL LOT wydzierżawiły w 1987 samolot DC-8. Coraz bardziej stawało się jednak jasne, że włączenie do eksploatacji konstrukcji zachodnich jest dla polskiej linii koniecznością.
Pod koniec 1987 PLL LOT udało się uzyskać zgodę Ministerstwa Obrony Narodowej na pozyskanie samolotów produkcji zachodniej; negatywnie oceniło te plany jednak Ministerstwo Transportu, uzasadniając swoją decyzję brakiem szczegółowych analiz. Po ich przeprowadzeniu nasz narodowy przewoźnik wystąpił ponownie do ministerstwa o zgodę na zakup dwóch sa-molotów Boeing 767-200ER i jednego Boeinga 767-300ER. To właśnie odrzutowce amerykańskiego producenta zostały uznane za najbardziej użyteczne dla LOT-u w porównaniu z oferowanym nam również w tym czasie McDonnell Douglasem DC-10. Poza tym LOT miał w planach pozyskanie w dłuższej perspektywie czasowej samolotów Ił-96.
Boeingi miały zostać włączone do floty w ramach długoterminowej dzierżawy, i wyposażone w silniki produkcji firmy General Electric.
PRZEŁOM
Ostatecznie LOT otrzymał zgodę na wydzierżawienie samolotów pod koniec października 1988 i dzięki temu, w symbolizującym zmiany roku 1989, doszło do symbolicznego przełomu również w polskim lotnictwie cywilnym. 21 kwietnia przyleciał do Warszawy, pierwszy od wielu lat, samolot produkcji zachodniej, mający dołączyć do floty narodowego przewoźnika - Boeing 767-25D ER. Wcześniej samolot został oblatany w Seatlle, z amerykańskimi znakami rejestracyjnymi N6046P. Odrzutowiec otrzymał numer seryjny 24733 i nosił numer liniowy 261.
W PLL LOT temu typowi przypisano literę O - Oscar. Pierwszy B767 samolot został więc zarejestrowany w Polsce jako SP-LOA i ochrzczony imieniem Gniezno. Niedługo później, w maju tego samego roku, na Okęciu wylądował drugi Boeing, oznaczony kolejnym numerem seryjnym 24734 i numerem liniowym 266. Pierwszy lot samolot wykonał 10 maja 1989 w Seatlle. W Polsce drugi Boeing został zarejestrowany jako SP-LOB i otrzymał nazwę Kraków.
Można śmiało powiedzieć, że amerykańskie samoloty stanowiły prawdziwy przełom we flocie LOT-u. Po pierwsze samo miejsce produkcji odróżniało je od reszty parku maszynowego. Były to pierwsze konstrukcje nie wyprodukowane w ZSRR od wielu lat (nie wliczając wspomnianego już DC-8, wynajmowanego przez LOT od sierpnia 1987 do sierpnia 1988). Poza tym nowe Boeingi stały się największymi eksploatowanymi w historii przewoźnika samolotami. Z punktu widzenia pasażera najbardziej odczuwalną różnicę stanowiła kabina pasażerska - B767 były pierwszymi samolotami szerokokadłubowymi latającymi w Polsce; jako pierwsze samoloty miały też konfigurację dwu-, a nie jednoklasową. Mogące zabrać w podróż 202 pasażerów 767-200, miały 190 miejsc w klasie ekonomicznej i 12 miejsc w klasie business. W klasie ekonomicznej siedzenia zostały zamontowane w układzie 2-3-2, zaś w klasie business w układzie 2-2-2. Również odstępy pomiędzy rzędami foteli były większe, w klasie ekonomicznej wynosiły one 81 cm, zaś w klasie business 142 cm, minimalnie szersze (o 3 cm) były też same fotele, które dodatkowo wyposażono w podnóżki.
Boeingi 767-200 były wykorzystywane do obsługi połączeń transatlantyckich. Latały z Warszawy i Krakowa głównie do Toronto, Nowego Jorku i Chicago, a także okazjonalnie wykonywały loty rejsowe np. do Tel Awiwu, czy obsługiwały loty czarterowe ze Szwecji.
Zgodnie z pierwotnymi planami, po zakończeniu okresu leasingu, LOT miał stać się właścicielem tych samolotów. W 2000 podjęto jednak decyzję o ich odsprzedaniu do ACG - Aviation Capital Group, i dalszym leasingu. Obecnie umowa na dzierżawę się skończyła, więc samoloty zmienią operatora.
NOWY ROZDZIAŁ
Nowym użytkownikiem samolotów będą meksykańskie linie lotnicze Mexicana, które przysłały do Warszawy swoją ekipę techniczną, mającą dokonać ich odbioru. SP-LOA (noszący już teraz meksykańską rejestrację XA-MXN) i SP-LOB, po zakończeniu służby w Polskich Liniach Lotniczych LOT, zostały skierowane na przegląd C do Shannon. Zarówno Gniezno jak i Kraków mają za sobą długą służbę w naszym kraju. Pierwszy z samolotów spędził w powietrzu 90 010 godzin i wykonał 11 562 lądowania. Drugi niewiele mniej, bo 88 595 godzin i 11 418 lądowań.
Teraz otwiera się nowy rozdział w ich historii - dzięki pozyskaniu dwóch Boeingów linie lotnicze Mexicana planują otwarcie w styczniu przyszłego roku swojego pierwszego transatlantyckiego połączenia na trasie Mexico City-Londyn.
