W Międzynarodowym Porcie Lotniczym im. Jana Pawła II Kraków-Balice oficjalnie otwarto nowy terminal cargo. Choć uroczystość miała miejsce wczoraj, 12 maja 2025, to obiekt rozpoczął działanie już 10 maja br.
Nowy terminal cargo o łącznej powierzchni użytkowej 5600 m² i kubaturze 39 050 m³ składa się z części biurowej (ok. 1200 m²) i magazynowej (ok. 2700 m²). Oprócz zwykłego frachtu lotniczego, mają być w nim też obsługiwane przesyłki wymagające specjalnych warunków, jak np. zwierzęta, leki, materiały radioaktywne i niebezpieczne, a także artykuły spożywcze itp. W budynku, poza głównymi przestrzeniami magazynowymi, znalazły się m.in. pomieszczenia kontroli fitosanitarnej, chłodnia, mroźnia, pomieszczenie do tymczasowego przechowywania zwłok i pomieszczenie na przesyłki radioaktywne.
W części biurowej obiektu, swoje biura mają m.in.: Straż Graniczna, Oddział Celny Port Lotniczy Kraków-Balice i przedsiębiorstwo Welcome Kraków Airport Services. Na terenie nowego terminala cargo zlokalizowany jest także nowy wjazd na teren portu lotniczego wraz z punktem kontroli bezpieczeństwa.
Nowy terminal cargo umożliwia jednoczesną obsługę 6 pojazdów, czyli o 4 więcej niż dotychczas używany, i dysponuje 9 miejscami postojowymi dla tirów oraz 15 dla samochodów dostawczych. Dla porównania pod starym terminalem czekać na obsługę mogły tylko 2 tiry i 2 auta dostawcze. Nowy budynek dysponuje roczną przepustowością szacowaną na 8 tys. t, czyli o około 4700 t większą niż dotychczasowy. Dużym udogodnieniem jest też plac manewrowy, którego przed starym obiektem brakowało.
Autorem dokumentacji projektowej było konsorcjum: AKE Studio z Tarnobrzegu i APA Czech-Duliński-Wróbel Agencja Projektowa Architektura z Krakowa. Wykonawcą robót budowlanych był Mostostal Warszawa, a kwota umowy wraz z aneksami wyniosła 81 092 240,20 zł netto. Nadzór inwestorki nad realizacją zadania pełnił zespół inspektorów pod szyldem Ayesa Polska z Rudy Śląskiej.
Architekturę nowego terminala cargo utrzymano w duchu technicznego racjonalizmu, wzbogaconego o charakterystyczne elementy kompozycyjne i wykończenia materiałowe. Akcenty elewacyjne w kolorze patynowanej miedzi nawiązują do dachów zabytkowego Krakowa. W połączeniu z ciemnografitową bryłą powielają założenia estetyczne głównego obiektu lotniska – terminala pasażerskiego – tworząc to charakterystyczne zestawienie materiałowe elementem identyfikującym architekturę MPL Kraków-Balice.
Przeszklenia frontowej części budynku nadają mu indywidualny charakter i zapewniają naturalne doświetlenie wnętrza. Elewacje części administracyjno-biurowej zabezpieczono przed nadmiernym nasłonecznieniem pionowymi łamaczami światła. Tworzą one falującą powierzchnię, przywodzącą na myśl zmienne podmuchy wiatru. Nowy terminal cargo zaprojektowano w taki sposób, aby w przyszłości nie było problemu z jego rozbudową.
W trakcie prac związanych z posadowieniem nowego terminala cargo wykonano ponad 1000 pali o łącznej długości blisko 14 km, czyli niemal równej odległości od tego budynku do Rynku Głównego w Krakowie.
Do konstrukcji żelbetowej wykorzystano około 350 t stali, a sam dach hali waży kolejne 200 t. Zużyto więc łącznie ponad 0,5 tys. t stali, czyli prawie tyle, ile wynosi maksymalna masa startowa 7 Boeingów 737 MAX 8.
Najcięższy słup prefabrykowany ważył około 10 t, czyli prawie tyle, ile 2 dorosłe słonie afrykańskie, a całość inwestycji objęła 49 186 m² , czyli niemal tyle, ile wynosi powierzchnia 7 pełnowymiarowych boisk piłkarskich.
Budowa obiektu w bezpośrednim sąsiedztwie pasa startowego czynnego lotniska – zaledwie 220 m od jego osi – była wyjątkowym wyzwaniem logistycznym i organizacyjnym, wymagającym precyzyjnego planowania i doskonałej koordynacji prac. Szczególnym wyzwaniem była płaszczyzna bezpiecznego wznoszenia, przebiegająca zaledwie 0,5 m nad północną ścianą budynku, co stawiało wysokie wymagania w zakresie bezpieczeństwa i dokładnej koordynacji pracy ciężkiego sprzętu.
Oddanie do użytku nowego terminala cargo to pierwszy krok do realizacji kolejnych planów rozwoju balickiego lotniska. Otwiera ono bowiem możliwość rozpoczęcia prac nad rozbudową terminala pasażerskiego i zwiększeniem jego przepustowości. Zanim to jednak nastąpi, stary terminal cargo – oddany do użytku 25 lat temu – po niezbędnej modyfikacji przez pewien czas ma służyć jako pre-boarding zone z 6 dodatkowymi gate’ami.
Jednym z kolejnych etapów rozwoju lotniska ma być rozbudowa terminala pasażerskiego od strony zachodniej i wschodniej, która zgodnie z planem ma zakończyć się do 2031 i pozwolić na osiągnięcie przepustowości na poziomie 19 mln pasażerów rocznie (Z Rijadu do Krakowa z flynas, 2025-04-15, Powrót SAS do Krakowa, 2025-04-11, Kraków – Genewa z easyJet, 2025-04-11).
