Od 1 stycznia 2017 ma wejść w życie ustawa o ustanowieniu Programu modernizacji Służby Więziennej w latach 2017-2020.
Służba Więzienna jako jedyna formacja mundurowa w Polsce od 1989 nie została objęta żadnym programem modernizacyjnym. Istotą zmian ma być poprawa bezpieczeństwa zakładów karnych i aresztów śledczych przez ich doposażenie w odpowiedni sprzęt i poprawę pełnienia służby przez funkcjonariuszy. Program modernizacji składa się z 12 działań m.in. zakupu uzbrojenia, sprzętu specjalnego, urządzeń zabezpieczenia techniczno-ochronnego, taboru samochodowego, modernizację systemów informatycznych i łączności, jak i podmiotów medycznych, wzmocnienie motywacyjnego systemu uposażeń. Ogólna kwota wydatków na modernizację Służby Więziennej w ramach programu 2017-2020 wyniesie 2,146 mld zł, w tym: 426,5 mln w 2017, 612,0 mln w 2018, 587,6 mln w 2019 i 519,8 mln w 2020.
W ramach zakupu uzbrojenia, Służba Więzienna planuje wydać 12,0 mln zł (660 PM-06 dla Służby Więziennej, 2015-09-24; Tysiąc strzelb dla Służby Więziennej, 2014-04-04). Obejmuje to dostarczenie funkcjonariuszom 1,2 tys. karabinków samopowtarzalnych do amunicji 5,56 mm x 45 za 4,8 mln zł (cena jednostkowa 4 tys. zł; krajowym dostawcą może być Fabryka Broni z modelem Beryl-SW); 800 strzelb powtarzalnych z chwytem pistoletowym kalibru 12 za 3,19 mln zł (cena jednostkowa 7980 zł); 400 granatników jednostrzałowych do amunicji specjalnej 40 mm x 46SR za 2,4 mln zł (cena jednostkowa 6 tys. zł). Ponadto SW zamierza też pozyskać 2,4 mln nabojów 5,56 mm x 45 NATO za 1,68 mln zł (cena jednostkowa 0,70 zł).
Zakup broni jest związany z wycofaniem z wyposażenia w 2015 używanych dotąd karabinków AKMS i ręcznych wyrzutni granatów łzawiących RWGŁ-3. Uzasadnieniem było wyposażenie funkcjonariuszy w broń o mniejszej sile rażenia, a tym samym wyrządzającą mniejszą szkodę osobie, względem której jej użyto. Kolejnym powodem była konieczność wprowadzenia konstrukcji nowocześniejszych, bardziej celnych i przydatnych w warunkach więziennych.
W ramach zakupu sprzętu i wyposażenia specjalnego, na co ma być wydane 8,77 mln zł, Służba Więzienna chce zaopatrzyć się w 1000 zestawów ochronnych udaroodpornych za 2,1 mln zł; 1,5 tys. kasków ochronnych z osłoną twarzy za 0,6 mln zł; 1000 kamizelek kuloodpornych za 2,2 mln zł; 1000 kamizelek oporządzeniowych za 1,7 mln zł; 700 hełmów kuloodpornych z odłamkoodporną osłoną twarzy za 1,05 mln zł; 2,5 tys. rękawic ochronnych za 0,5 mln zł; 1000 rękawiczek taktycznych za 120 tys. zł; 2,5 tys. ręcznych miotaczy gazu za 100 tys. zł; 1,8 tys. kajdanek na ręce i ręce-nogi za 378 tys. zł i 500 pałek tonfa za 24 tys. zł. Uzasadnieniem jest znaczny stopień wyeksploatowania dotychczas używanego sprzętu i jego wysoka awaryjność. Środki chemiczne mają kilkukrotnie przekroczone normy eksploatacyjne.
W ramach zakupu i modernizacji urządzeń zabezpieczenia techniczno-ochronnego i sprzętu ratowniczo-pożarniczego za 31 mln zł pozyskane zostaną m.in. kompleksowe systemy w zakładach karanych i aresztach śledczych, bramowe wykrywacze metalu, urządzenia do prześwietlania paczek i bagaży, wykrywacze telefonów komórkowych, motopompy, systemy depozytowe kluczy. Obecnie używane urządzenia kupiono w 2000 i wcześniej.
Służba Więzienna zamierza wydać 331,6 mln zł na termoizolację obiektów, 7,45 mln zł na zapewnienie bezpieczeństwa elektroenergetycznego, 823,8 mln zł na poprawę stanu technicznego infrastruktury budowlanej (w tym 250 mln zł na budowę zakładu karnego dla 650 skazanych w okolicy Opola). Modernizacja systemów informatycznych i łączności ma kosztować 79,9 mln zł.
Wymianie ma także podlegać 200 pojazdów służbowych kupowanych w latach 1996-2008. Koszt zakupu nowych więźniarek, pojazdów operacyjno-konwojowych, 9-osobowych furgonetek dla Grup Interwencyjnych, jak też samochodów ciężarowych i ciężarowo-osobowych ma pochłonąć 54,4 mln zł. Najistotniejszą częścią jest kupno 36 więźniarek do transportu 18 osadzonych za 23,7 mln zł.