Inżynierowie Łukasiewicz – PIAP znaleźli się w piątce finalistów w konkursie organizowanym przez ESA i ESRIC. Jego założeniem jest zaproponowanie i przetestowanie systemu robotycznego dla rozpoznania surowcowego na Księżycu, w celu umożliwienia przyszłej eksploatacji zasobów pozaziemskich.
W lipcu 2021 inżynierowie Sieci Badawczej Łukasiewicz – Przemysłowego Instytutu Automatyki i Pomiarów PIAP wysłali zgłoszenie swojego udziału w zawodach Space Resources Challenge. Przeszli etap selekcji i znaleźli się w gronie 13 instytucji z Europy i Kanady.
Jesienią ub.r. Polacy udali się do Holandii na specjalnie przygotowany przez Europejską Agencję Kosmiczną (ESA) tor testowy odwzorowujący środowisko księżycowe w holenderskim Noordwijk. Tam, w dniach 22-27 listopada 2021, w określonym czasie mieli pokonać tor przeszkód terenowych i zebrać dane o ciekawych strukturach geologicznych. Wywiązali się z tego zadania i po ocenie komisji konkursowej znaleźli się w gronie 5 finalistów. Teraz przed nimi kolejny etap prac nad udoskonaleniem rozwiązania w ramach finansowania otrzymanego z ESA i ESRIC.
Wysłany na zawody robot to platforma mobilna ważąca 100 kg przeznaczona do wizualnego rozpoznania terenu. W tym celu opracowano dedykowaną wersję robota, na bazie PIAP Patrol, wyposażoną w specjalistyczne kamery i gąsienicowo-kołowy napęd, zapewniający zwiększoną mobilność w trudnych warunkach terenowych.
Prace przygotowujące łazik do zawodów ESA odbywały się w siedzibie Łukasiewicz – PIAP i były prowadzone ze środków własnych. Czasu było bardzo mało, więc wiele z problemów było rozwiązywanych w ostatnim momencie. Kluczem do pomyślnej operacji robotem było wykorzystanie doświadczeń i rozwiązań zebranych i opracowanych w poprzednio realizowanych europejskich projektach badawczych z dziedziny robotyki.
Na miejscu testów bezpośrednio zaangażowane były 4 osoby zgodnie z limitami określonymi przez organizatorów: Jakub Główka, Filip Jędrzejczyk, Michał Bryła (wszyscy z Łukasiewicz – PIAP) i dr Łukasz Kruszewski (z Instytutu Nauk Geologicznych PAN). We wcześniejsze intensywne przygotowania zaangażowany był szeroki skład z kilku działów instytutu Łukasiewicz – PIAP.
– Nie wiedzieliśmy jaki teren będzie musiał pokonać nasz robot i co może sprawić mu kłopoty. Dlatego gdy dojechaliśmy do kluczowego fragmentu i zobaczyliśmy w kamerach ślady pozostawione przez nas na badanej powierzchni poczuliśmy się jak prawdziwi odkrywcy. Teraz chcielibyśmy zdecydowanie poprawić nasz wynik – dodaje Jakub Główka, kierownik działu, w którym realizowane były przygotowania do konkursu.
Pozostali laureaci, z którymi polscy naukowcy będą konkurować w 2022 to głównie bardzo znane ośrodki badawcze zajmujące się programami kosmicznymi: ETH Zurich & University of Zurich (Szwajcaria), Mission Control Space Services (Kanada), FZI Forschungszentrum Informatik (Niemcy) i Space Application Services & Universite Du Luxembourg & Dynamic Imaging Analytics & La Palma Research Centre & University de Lorraine & The Open University (Belgia / Luksemburg / Wielka Brytania / Francja).
Space Resources Challenge to pierwszy tego typu konkurs organizowany przez Europejską Agencję Kosmiczną. Celem konkursu jest zaproponowanie i przetestowane systemu robotycznego dla rozpoznania surowcowego na Księżycu, dla umożliwienia przyszłej eksploatacji zasobów pozaziemskich.
Pięciu zwycięzców tego etapu będzie miało zapewnione finansowanie na udoskonalenie swojego rozwiązania i podejście do podobnego testu jeszcze raz we wrześniu 2022. Tam zwycięzca będzie już tylko jeden – otrzyma on szansę rozwinięcia technologii i wpisania się w łańcuch dostaw ESA na potrzeby lotu na Księżyc.
Finalista ma dostarczyć gotowe elementy, które wraz z całym systemem mają wylądować w rejonie Bieguna Południowego Księżyca w 2029 (w ramach misji European Large Logistic Lander). To jedna z kilku obecnie planowanych misji księżycowych obok słynnej misji Artemis dedykowanej budowie stacji tranzytowo-badawczej na Południowym Biegunie Księżyca (Tlen z regolitu, 2022-03-10, PMAD dla Lunar Gateway, 2022-01-12, Drugi ESM dla NASA, 2021-10-08, Księżycowe wozy i roboty, 2021-07-03).
– Obecność na zawodach Europejskiej Agencji Kosmicznej to niesamowite doświadczenie. Możemy obserwować, jak roboty sprawdzają się w zadaniach związanych z przeszukiwaniem nieprzyjaznego środowiska. Takie zastosowanie robotyki będzie podstawą przyszłej eksploracji Układu Słonecznego, a europejskie podmioty mogą odegrać w tym działaniu istotną rolę. Sam udział w takim przedsięwzięciu to marzenie każdego inżyniera – tłumaczy dr hab. inż. Piotr Szynkarczyk, dyrektor Sieci Badawczej Łukasiewicz – Przemysłowego Instytutu Automatyki i Pomiarów PIAP.
