Macedonia Północna w najbliższym czasie ma wyremontować dwa śmigłowce transportowo-uderzeniowe Mi-8MT. Maszyny o numerach seryjnych 305 i 306 zostały wyprodukowane w 1985 w Kazańskich Zakładach Śmigłowcowych (KWZ) i w 2001 odkupione przez Skopje od Ukrainy z drugiej ręki. Śmigłowce zostały wcześniej zmodernizowane z udziałem izraelskiego Elbit Systems.
Prace będą realizowane w czeskich zakładach Letecké opravny Malešice Praha (LOM Praha) na podstawie porozumienia międzyrządowego. Podpisała je 23 grudnia 2022 minister obrony Macedonii Slavjanka Petrovska i ambasador Czech w Skopje Jaroslav Ludva.
Śmigłowce przeszły ostatni remont w 2011 w Rosji w petersburskich zakładach SPARK Aviation. Po upłynięciu 7-letniego okresu między remontami ich loty zawieszono w 2018. Zaplanowane właśnie prace pozwolą przywrócić im zdatność do lotu w ciągu 13 miesięcy, tak aby mogły wrócić do służby w 2024. Wartość remontu nie została podana, jednak według doniesień z 30 stycznia greckiego portalu branżowego Ptisi koszt remontu obu wiropłatów to 6 mln EUR.
Mimo zlecenia LOM Praha mogą mieć problem z zabezpieczeniem dostaw kluczowych części i komponentów śmigłowców (takich jak łopaty wirnika głównego i ogonowego) do macedońskich Mi-8MT. Jest to związane z rosyjskim cofnięciem zezwoleń i zakazem dostaw części zamiennych do znajdujących się w państwach NATO lotniczych zakładów remontowych odpowiedzialnych za obsługę statków powietrznych produkcji radzieckiej i rosyjskiej. Pewnym rozwiązaniem tego problemu może być wykorzystanie używanych części zamiennych i komponentów z zapasem resursu (Bułgaria i Czechy bez licencji na remonty śmigłowców Mila, 2022-08-16).
Jest to tym bardziej prawdopodobne po opublikowaniu 28 lutego przez LOM Praha komunikatu na ten temat. Śmigłowce wkrótce zostaną rozmontowane i przetransportowane drogami do Pragi. Tam przejdą remont generalny, ograniczoną modernizację, a ich resurs zostanie wydłużony o 3 lata.
Obecna flota śmigłowców rodziny Mi-8 Macedonii Płn. składa się z 2 transportowych Mi-17 (nr 302 i 303) wyremontowanych w 2016 i 2 transportowo-uderzeniowych Mi-8MT (307 i 308). Do tego Macedończycy używają 2 uderzeniowych Mi-24W (209 i 210) operujących z bazy Petrovec blisko Skopje. Należy jednak pamiętać, że jeszcze w tym roku minie 7-letni okres zdatności do lotów Mi-17, a w 2025 spotka to uderzeniowe Mi-14. Oznacza to, że Skopje będzie musiało wycofać te stare i sprawiające coraz większe problemy logistyczne śmigłowce. W ich miejsce powinno zostać zamówionych do 8 nowych, dwusilnikowych maszyn wielozadaniowych w zachodnim standardzie. W planach jest pozyskanie nowych śmigłowców do 2028 w ramach wieloletniego programu o wartości 216 mln EUR. Projekt ma zaowocować wyborem następcy maszyn radzieckich.
W latach 2025-2028 w związku z wymianą floty Macedonia Płn. będzie się mierzyć z krytycznie małą liczbą śmigłowców wojskowych potrzebnych do zadań transportowych, niesienia pomocy w czasie katastrof naturalnych i gaszenia pożarów. O ile dodatkowe dodatkowe śmigłowce nie zostaną zabezpieczone poprzez darowizny od sojuszników z NATO, lub poprzez zakup lub leasing maszyn, wyremontowane Mi-8MT będą jedynymi śmigłowcami, na jakie po 2025 będą mogli liczyć Macedończycy. Będą one musiały do 2027, do czasu wejścia nowych wiropłatów, wypełniać lukę w zdolnościach. O ile ich służba nie zakończy się wcześniej, z powodu problemów logistycznych, decyzji politycznych lub uszkodzeń (LOM Praha obsłuży macedońskie śmigłowce, 2021-05-13).
Na podstawie informacji Igora Bożinovskiego.