Korespondencja własna z Brazylii
Gorączka związana z przetargiem na nowy samolot bojowy dla Wojsk Lotniczych Brazylii trwa od sierpnia ubiegłego roku. Spory wywołało stanowisko prezydenta Brazylii ogłoszone właśnie latem, kiedy stwierdził on, że najlepsza jest oferta francuska. Należy jednak pamiętać, że wspomniany przetarg nie został jeszcze rozstrzygnięty. Od tego czasu trwają gorące dyskusje.
Mirage 2000 D zostały zakupione w ramach pierwszego programu FX. Brazylia kupiła wówczas 12 używanych samolotów tego typu. Decyzję o zakupie podjął prezydent Brazylii Luiz Inacio Lula da Silva / Zdjęcie: Santiago Rivas
Deklaracja jaką 7 września złożył prezydent Brazylii Luiz Inacio Lula da Silva w obecności Nicolasa Sarkozy'ego - swojego francuskiego odpowiednika - oznacza, że rząd brazylijski zdecydował się na wybór Rafale jako przyszłego samolotu bojowego, oznaczonego wstępnie FX-2. Deklaracja spowodowała kontrowersje, ponieważ przetarg nie jest jeszcze zakończony. Dwaj najpoważniejsi konkurenci Francuzów - amerykański Boeing, oferujący samoloty F/A-18E/F Super Hornet, i szwedzki Saab, proponujący Gripena NG, od razu zgłosili sprzeciw. Już dzień po owej deklaracji prezydenta da Silvy minister obrony Brazylii Nelson Jobim przesłał list do obu konkurentów, w którym oświadczył, że to jedynie rząd francuski złożył swoją propozycję, oferując samoloty Dassault Rafale po bardzo konkurencyjnej cenie, jednak przetarg na samoloty FX-2 nie został jeszcze rozstrzygnięty. Kilka dni później prezydent Lula poinformował, że ważne jest, aby dostawcy udoskonalali swoje oferty. Jedno jest jednak jasne, że oczekujemy transferu technologii i chcemy budować te samoloty w Brazylii. Prezydent Sarkozy był do tej pory jedynym szefem państwa, który wyraźnie wyartykułował, że ma zamiar dokonać transferu technologii i produkować samoloty w Brazylii. Jest to najświeższa propozycja jaką otrzymałem. Jeśli ktoś chce zaoferować coś więcej, może to zrobić. Negocjacje są w toku. Już następnego dnia Boeing złożył brazylijskiemu lotnictwu wojskowemu nową ofertę.
KONTRAKT ZA KONTRAKT?
FX-2 to nazwa programu zakupu nowego samolotu bojowego dla brazylijskiego lotnictwa. W ramach tego programu Brazylia ma zakupić w pierwszym etapie 36 samolotów z dostawą około 2015, a plan długoterminowy zakłada zakup dalszych 120 samolotów w 2024. W zamyśle mają one zastąpić użytkowane obecnie Mirage 2000, AMX i F-5 Tiger II. Brazylia oczekuje od oferentów, że zakupione samoloty zostaną wyprodukowane w Brazylii, w zakładach Embraera. Wymagają również pełnego transferu technologii do Brazylii. Pierwszy program FX został zakończony dziesięć lat temu przez prezydenta Lulę da Silwę, jego rezultatem był zakup dwunastu używanych samolotów Mirage 2000 C/D, dostarczonych w 2005.
W samym środku negocjacji na nowy samolot bojowy pojawiły się możliwości realizacji dwóch innych kontraktów. Pierwszym było ogłoszenie przez Francję chęci zakupu dziesięciu Embraerów KC-390 jako przeciwwagi dla zakupu Rafali. Drugim był udział Embraera w przetargu, w którym w grę wchodziła sprzedaż 100 Super Tucano dla US Navy. Były to oczywiście działania niezależne, które de facto miały wywrzeć nacisk na decyzję Brazylijczyków, którzy nie chcieli stracić żadnej z tych okazji.