Statek kosmiczny Chang’e 3 przenoszący pierwszy chiński łazik księżycowy Yutu (Jadeitowy Królik) wszedł dzisiaj na orbitę Księżyca.
Wystrzelenie Chang’e 3 (nazwa pochodzi od imienia bogini Księżyca z chińskiej mitologii) miało miejsce 1 grudnia o 18.30 czasu polskiego z kosmodromu Xichang położonego w prowincji Syczuan (Czwarty kosmodrom ChRL, 2009-09-14). Władze chińskie przed startem przeniosły 160 tys. ludzi zamieszkujących okolicę w bezpieczne miejsce, bojąc się możliwości niekontrolowanego upadku statku kosmicznego (strefa rażenia odłamkami to obszar 60 na 30 km).
Po 112 godzinach lotu Chang’e 3 wyniesiony za pomocą rakiety Chang Zheng (Długi Marsz) 3B (Zachodni satelita wystrzelony z ChRL, 2012-11-27; 2 kolejne satelity Beidou na orbicie, 2012-04-30; Yaogan IX na orbicie, 2010-03-09) wszedł na orbitę jedynego stałego naturalnego satelity Ziemi. Jest to już trzecia chińska sonda kosmiczna nosząca takie miano, pierwszą wystrzelono w październiku 2007 i rozbito o powierzchnię Księżyca w marcu 2009, druga orbitowała od października 2010 do czerwca 2011, a następnie skierowano ją w stronę planetoidy 4179 Toutatis (Teutates) z grupy Apollo, której zdjęcia wykonała w grudniu 2012.
Mający masę 1,2 t lądownik transportujący łazik Yutu ma osiąść na Sinus Iridium (wylewie lawy bazaltowej w północno-zachodniej części Mare Imbrium) na widocznej stronie Księżyca w połowie grudnia. Na pokładzie lądownika, obok pojazdu księżycowego, znajdują się kamery i inne instrumenty do badania powierzchni Księżyca i obserwacji astronomicznych, w tym teleskop i kamera do obserwacji w ultrafiolecie.
Yutu oznacza Jadeitowego Królika, który w chińskiej mitologii był żyjącym właśnie tam ulubionym zwierzątkiem bogini Chang’e. Co ciekawe, miano to zostało wybrane w głosowaniu. Sam łazik to mierzący 1,5-m sześciokołowy pojazd o masie 120 kg i udźwigu 20 kg, zasilany radioizotopowym generatorem i panelami słonecznymi. Jego maksymalny zasięg to 10 km. Może normalnie operować podczas księżycowej nocy, gdy temperatura na powierzchni dochodzi do -180° C.
Zakłada się, że po wylądowaniu łazik w ciągu 3-miesięcznej misji spenetruje obszar 3 km2. Yutu wyposażono go w trzy zestawy kamer, w tym dwie panoramiczne na wysuwanym maszcie, dwie nawigacyjne i dwie kolizyjne (do wykrywania zagrożeń na torze ruchu). Ma możliwość transmisji danych i obrazu na Ziemię w czasie rzeczywistym. Łazik ma składane ramię, dzięki któremu może pobierać próbki gruntu i dokonywać ich prostej analizy za pomocą spektrometrów promieniowania podczerwonego i rentgenowskiego. Na boku pojazdu zamocowany został georadar pozwalający na uzyskanie obrazu przekroju badanego gruntu księżycowego – regolitu i skorupy do głębokości kilkuset metrów.
Misja Chang’e 3 wzbudziła ogromne zainteresowanie w Chinach (co przełożyło się na sprzedaż wykonanych z cynku i srebra modeli łazika), które od kilku lat prowadzą intensywną ekspansję kosmiczną (Pierwsza taikonautka w Kosmosie, 2012-06-16; ChRL wyprzedziła USA w Kosmosie, 2011-12-28; Testy chińskiego wahadłowca, 2010-05-01). Ma to być jeden z kroków prowadzących do założenia stałej bazy księżycowej do 2020. Podobną politykę rozpoczęły też Indie (Indyjska misja księżycowa, 2008-10-23).