Wczoraj, 17 września 2022, w czasie obchodów święta i 103. rocznicy utworzenia 16. Pomorskiej Dywizji Zmechanizowanej szef resortu obrony poinformował o powołaniu pełnomocnika MON ds. powołania nowej, piątej dywizji Wojska Polskiego. Został nim gen. bryg. Norbert Iwanowski.
Nowa dywizja ma zostać zlokalizowana między 16. a 18. dywizją, na wschód od Wisły – głównie na terenie województwa podlaskiego. Zdaniem ministra obrony krok ten ma się przyczynić do wzmocnienia Sił Zbrojnych RP.
Wielu obserwatorów podkreśla jednak, że próba budowy nowych jednostek Wojska Polskiego może być trudna, lub wręcz niemożliwa. Jednym z wymienianych powodów ma być coraz gorsza sytuacja demograficzna Polski i ograniczone zainteresowanie służbą wojskową – m.in. z powodu niskiego bezrobocia. W ostatnim czasie zauważana jest także wysoka skala odejść z wojska. Ponadto problemem budowy kolejnych jednostek są braki kadrowe, zwłaszcza kadry szkoleniowej i specjalistów różnych dziedzin. Podaje się w tym przypadku przykład tworzenia 18. Dywizji Zmechanizowanej, w czasie którego nastąpił drenaż kadr (i sprzętu) z 3 pozostałych dywizji dodatkowo je osłabiając.
Według szacunków, średni poziom ukompletowania brygad wojsk lądowych wciąż nie może przekroczyć 60%. Mimo to w dalszym ciągu nie wdrożono systemu budowania odpowiednio wyszkolonych rezerw. W sytuacji kryzysowej uniemożliwi to szybkie osiągnięcie zakładanego poziomu gotowości pododdziałów. Pomijając jednak już obecnie zauważalne przeciążenie kadry i infrastruktury szkoleniowej powyższe problemy częściowo można by częściowo zażegnać poprzez odwieszenie zasadniczej służby wojskowej. Byłby to jednak krok wyjątkowo niepopularny politycznie, a także pogłębiający problemy gospodarcze Polski.
Skala wyzwań z jakimi wiąże się przyszłość Wojska Polskiego każe powątpiewać w realność planów budowy piątej i szóstej dywizji Wojsk Lądowych. Tworzenie kolejnych, wysoce skadrowanych pododdziałów nie podniesie bowiem potencjału obronnego Polski. Z tego powodu priorytetem resortu obrony powinna być kompleksowa modernizacja techniczna istniejących jednostek (zwłaszcza w sprzęt krajowej produkcji), podniesienie poziomu ich ukompletowania, utworzenie systemu szkolenia rezerw (w tym szkolenia specjalistów), a także odbudowa zapasów amunicji, części zamiennych i innych środków materiałowych z uwzględnieniem ich zużycia na bazie doświadczeń z wojny na Ukrainie (Sprzęt dla SZ RP za 4 mld PLN, 2022-09-06, Koreańskie zakupy MON, 2022-07-27).