Według ONZ postępująca destabilizacja wewnętrzna w Iraku grozi wybuchem wojny domowej w tym państwie.
W ocenie przedstawicieli Misji Wsparcia Narodów Zjednoczonych dla Iraku (UNAMI), sytuacja wewnętrzna w tym państwie jest wyjątkowo napięta. Zauważalny w ostatnich miesiącach wzrost napięć na tle religijnym i etnicznym grozi powrotem do krwawych walk z sprzed kilku lat.
Tylko w bieżącym miesiącu śmieć poniosło już 190 osób, a ponad 400 zostało rannych w wyniku zamachów terrorystycznych oraz wzrostu napięć społecznych. Szacuje się, że do końca br. życie straci ponad 5 tys. Irakijczyków. Sytuacja ta może doprowadzić do wybuchu wojny domowej.
Przedstawiciele ONZ w swoim oświadczeniu odnoszą się przede wszystkim do wyraźnego wzrostu napięć społecznych na tle religijnym i etnicznym. Chodzi o rosnącą lawinowo liczbę zamachów terrorystycznych, których ofiarami padają przede wszystkim iraccy szyici. Niezwykle często o organizację tych aktów terroru oskarżani się (lub też sami się do nich przyznają) sunniccy ekstremiści.
Sunnickie ugrupowania ekstremistyczne są ściśle powiązane z Al-Kaidą, w tym jej lokalnym ugrupowaniem, organizacją Islamskie Państwo w Iraku (ISI) (Iracka Al-Kaida przypomniała o sobie , 2013-03-20). Warto dodać, że ISI stoi też za serią zamachów wymierzonych w irackie siły bezpieczeństwa (Czarny dzień irackich sił bezpieczeństwa, 2013-06-06).
Dostrzegalna w ostatnim czasie aktywizacja ISI jest pochodną ponad 2-letniej wojny domowej w sąsiedniej Syrii (Ponad 90 tysięcy ofiar w Syrii, 2013-06-14). Wspierani logistycznie i materiałowo przez walczących z reżimem Baszara al-Asada sunnickich rebeliantów, ekstremiści zaczęli atakować cele cywilne oraz państwowe w samym Iraku. ISI stała również za atakiem z marca, w wyniku którego śmierć poniosło ponad 50 osób, w tym kilkudziesięciu syryjskich żołnierzy (Masakra syryjskich żołnierzy w Iraku, 2013-03-05¸Al-Kaida odpowiedzialna za zamach w Iraku, 2013-03-14).
Niepokojącym zjawiskiem jest rosnące poparcie społeczne dla działań ISI. Zamieszkujący zachodnie prowincje kraju Sunnici są bowiem coraz bardziej niezadowoleni ze zdominowanego przez szyitów rządu centralnego. Bagdad ma bowiem nie liczyć się z ich potrzebami i minimalizować szanse na rozwój społeczno-ekonomiczny. Mają oni też za złe władzom centralnym, że te wspierają rząd w Damaszku w walce z rebelią (Kerry naciska na Irak, 2013-03-25, Irak ponownie oskarżony o wspieranie al-Asada, 2013-03-22).
Nie mniejszym zagrożeniem dla bezpieczeństwa wewnętrznego w Iraku jest także problem kurdyjskiej mniejszości zamieszkującej północne prowincje kraju. Dążąca do usamodzielnienia się oraz uzyskania jak największych wpływów z eksportu ropy naftowej autonomia kurdyjska, coraz wyraźniej przejawia tendencje odśrodkowe. Co istotne, sytuacja ta odzwierciedla się nie tylko we wzroście napięć społecznych. Ma ona także duży wpływ na potencjał bojowy irackich sił zbrojnych (Problem kurdyjskich dezerterów w Iraku, 2013-06-12).
Słabość irackich sił bezpieczeństwa (Samodzielny Irak po 2024, 2011-11-01) sprzyja dążeniom separatystycznym autonomii, która stopniowo uzyskuje coraz większą samodzielność polityczną. Stale rozbudowywane są też podległe jej formacje wojskowe, Peszmergowie. Sytuacja ta może zmienić się wraz z realizacją serii zawartych w ostatnich latach kontraktów zbrojeniowych. Chodzi przede wszystkim o zakup i wdrożenie do służby samolotów wielozadaniowych F-16IQ (Irak kupuje kolejne F-16, 2012-10-19, IIrackie F-16 w 2014, 2012-08-22) oraz wielu typów rosyjskiego uzbrojenia (Irak renegocjuje umowę z Rosją, 2012-11-13, Irak wznawia zakup Mi-28NE, 2013-07-01). W ocenie ekspertów, Bagdad mógłby się wtedy zdecydować na siłowe rozwiązanie kurdyjskiego problemu, co w konsekwencji doprowadziłoby tylko do pogorszenia sytuacji wewnętrznej w kraju.