Izraelskie ministerstwo obrony podpisało pierwszy w historii kontrakt eksportowy na czołgi Merkava Mk IV.
8 czerwca media izraelskie przekazały informacje z ministerstwa obrony tego państwa o podpisaniu kontraktu eksportowego na czołgi Merkava (Rydwan) w odmianie Mark IV. Jest to pierwsza umowa tego typu od rozpoczęcia produkcji tych pojazdów w 1979. Wartość kontraktu została enigmatycznie określona jako kilkaset milionów dolarów. Cena pojedynczego czołgu Merkava Mk IV szacowana jest na od 4,5 do 6 mln USD (13,5-18,1 mln zł).
Do tej pory Izraelczycy celowo unikali sprzedaży swoich pojazdów pancernych, aby nie ujawniać ich rozwiązań technicznych potencjalnemu przeciwnikowi. Dopiero w 2010 po raz pierwszy wystawiono czołg Merkava Mk IV w Europie, na paryskich targach wojskowych Eurosatory.
Głównym powodem dopuszczenia do sprzedaży Merkav i podpisania kontraktu eksportowego jest kryzys budżetowy. Zgodnie z ujawnionym niedawno raportem, izraelski resort obrony musi wydać co roku blisko 290 mln dolarów (875,5 mln zł) na utrzymanie potencjału pancernego Cahalu i ma z tym coraz większe problemy.
Izraelczykom zależy także na podtrzymaniu zdolności produkcyjnych czołgów – Projekt Rydwan to największy izraelski program zbrojeniowy (Izrael nadal będzie zamawiał Merkavy, 2013-08-16). Ważne jest zachowanie 10 tysięcy pracy zarówno w 7100. Centrum Remontowym, znajdujących się na terenie bazy Jaakow Dori w Tel HaShomer (wschodnie przedmieścia Ramat Gan) zakładach wytwarzających czołgi, jak też sieci 212 przedsiębiorstw-poddostawców, do których zalicza się m.in. koncern IMI dostarczający 120-mm armatę MG253 L44 (Izrael prywatyzuje IMI, 2013-12-05), Elbit System odpowiedzialny za system kierowania ogniem Knight Mk 4 (stworzony przez El-Op), Ashot Askhelon produkujący przekładnie, czy Rafael ADS zaopatrujący wóz w systemy obrony bezpośredniej ASPRO-A/Trophy (Rafael i IAI na plusie, 2011-03-26; Pozytywne wyniki prób Trophy, 2011-01-13).
Prace nad najnowszą odmianą izraelskiego Rydwanu rozpoczęły się w 1999, a nowy model czołgu oznaczony Merkava Mk IV wprowadzono do produkcji w 2004. Do tej pory wyprodukowano ponad 600 wozów tego typu, na ich bazie stworzono też wprowadzony do armii od 2008 ciężki transporter opancerzony Namer (Tygrys) oraz wóz zabezpieczenia technicznego Nemmera (Tygrysica).
W 2011 rozpoczęto prace koncepcyjne nad jeszcze nowszym modelem czołgu, roboczo określanym mianem Mark V, jednak we wrześniu 2013 wstrzymano ten program (Nie będzie Merkavy Mk V, 2013-09-23). W 2012 poinformowano jednak, że potencjalnym uzupełnieniem czołgu w walkach miejskich i terenie otwartym będzie rodzina pojazdów gąsienicowych o masie 35 t, rozwijana w ramach projektu Rakiya (Horyzont). Ma wejść do linii w 2020.
Izraelczycy nie ujawnili nazwy państwa, które zakupiło czołgi. Podano jednak, że jest to klient, z którym izraelski przemysł zbrojeniowy współpracuje od lat, co zapewnia, że sekrety wozu nie zostaną ujawnione wrogim siłom. Dlatego wśród potencjalnych nabywców wymieniany są dwa państwa – Kolumbia i Azerbejdżan (Większy budżet obronny Azerbejdżanu, 2014-02-07).
Kolumbia od lat współpracuje z Izraelem, czego przykładem są dostawy myśliwców Kfir (Dostawa Kfirów dla Kolumbii, Kfir rozbił się w Kolumbii), bezzałogowców (Kolumbia potwierdza Hermesy, 2013-07-24), przeciwpancernych pocisków kierowanych Rafael Spike (Spike NLOS dla Kolumbii, 2013-04-30; Nowe uzbrojenie Kolumbii, 2009-06-01), broni strzeleckiej (Eurosatory 2010: ACE w Paryżu i w służbie, 2010-06-15) czy zainteresowanie pojazdami terenowymi (Kolumbia zainteresowana Zibar MK2, 2013-07-28). Co więcej, w 2012 do mediów przedostały się informacje o potencjalnej sprzedaży do tego państwa właśnie 25-40 czołgów Merkava Mk IV (Merkavy IV dla Kolumbii?, 2012-06-06), jak też transporterów Nammer. To właśnie wówczas podano, że cena eksportowej odmiany pojazdu wyniesie 6 mln dolarów (18,1 mln zł).
Również Azerbejdżan jest długoletnim odbiorcą uzbrojenia produkowanego w Izraelu m.in. bezzałogowych statków latających (Produkcja izraelskich bsl w Azerbejdżanie, 2011-03-10), broni strzeleckiej (Tavory dla Azerbejdżanu, 2012-06-20), żołnierza przyszłości (Azerski żołnierz przyszłości, 2012-06-22) czy systemów artyleryjskich Elbit System ATMOS czy IMI/IAI Lynx (Azerbejdżan pokazał zęby, 2008-07-01). Dodatkowo w połowie 2009 pojawiły się informacje, że państwo to negocjuje dostawy ciężkich transporterów opancerzonych Namer na bazie czołgu Merkava Mk IV.